Γερμανία | Ο υπερτουρισμός επηρεάζει 1 στους 4 στην επιλογή προορισμού

Παρά τις εικόνες με κατάμεστες παραλίες και τουριστικά αξιοθέατα γεμάτα κόσμο που κάνουν τον γύρο του κόσμου, οι επιπτώσεις του υπερτουρισμού στις ταξιδιωτικές αποφάσεις των Γερμανών παραμένουν περιορισμένες. Αυτό αποκαλύπτει νέα έρευνα της ταξιδιωτικής ένωσης QTA (Quality Travel Alliance), η οποία πραγματοποιήθηκε μεταξύ 240 ταξιδιωτικών πρακτόρων.

Μόνο το 25% βλέπει σαφή επίδραση του overtourism στις επιλογές προορισμού

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, μόλις το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων δηλώνει ότι ο υπερτουρισμός επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την επιλογή προορισμού από τους πελάτες τους. Αντίθετα, το 60% εκτιμά ότι η επίδραση είναι περιορισμένη, ενώ ένα 15% θεωρεί ότι δεν υπάρχει απολύτως καμία επιρροή.

Ακόμη και όταν οι πελάτες εκφράζουν παράπονα για τις συνθήκες στους προορισμούς, σπάνια μεταβάλλουν τις κρατήσεις τους. Μόλις το 8% των ταξιδιωτικών συμβούλων αναφέρει ότι οι πελάτες αποφεύγουν συνειδητά προορισμούς με υπερβολική τουριστική πίεση. Στο 47% των περιπτώσεων τέτοια φαινόμενα καταγράφονται μεμονωμένα, ενώ το 45% δεν τα έχει παρατηρήσει ποτέ.

Οι τουρίστες ενοχλούνται – αλλά συνεχίζουν να ταξιδεύουν

Η αντίδραση των τουριστών στον υπερτουρισμό περιορίζεται κυρίως σε παράπονα. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα της QTA σημειώνουν ότι οι πελάτες τους εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους κυρίως για την υπερβολική πληρότητα δημοφιλών αξιοθέατων και την αύξηση των τιμών στους δημοφιλείς προορισμούς. Αντίθετα, περιβαλλοντικές επιπτώσεις ή η επιβάρυνση της τοπικής ζωής και των κατοίκων σπανίως γίνονται αντικείμενο συζήτησης.

Ωστόσο, σε βάθος χρόνου, διαφαίνεται μια αλλαγή. Το 10% των ταξιδιωτικών πρακτόρων εκτιμά ότι το θέμα θα αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία στο μέλλον. Επιπλέον, ένα 32% θεωρεί ότι η περιβαλλοντική και κοινωνική ευαισθητοποίηση συγκεκριμένων ομάδων ταξιδιωτών –όπως νεότερων ή περισσότερο ενημερωμένων– θα εντείνει τον προβληματισμό γύρω από τον υπερτουρισμό.

Η QTA προτείνει μέτρα διαχείρισης επισκεπτών

Απέναντι στις προκλήσεις του μαζικού τουρισμού, η QTA προτείνει μια πιο στρατηγική διαχείριση των τουριστικών ροών. Ο εκπρόσωπος της ένωσης, Thomas Bösl, υπογραμμίζει την ανάγκη για «στοχευμένη καθοδήγηση επισκεπτών». Όπως τονίζει, η ανεξέλεγκτη πρόσβαση οδηγεί όχι μόνο σε υπερφόρτωση των αξιοθέατων, αλλά και σε υποβάθμιση της τουριστικής εμπειρίας.

Ανάμεσα στις λύσεις που προτείνονται είναι η καθιέρωση χρονικά σταδιακών εισιτηρίων και η υιοθέτηση ψηφιακών συστημάτων κρατήσεων, που μπορούν να συμβάλουν στην καλύτερη κατανομή των επισκεπτών στη διάρκεια της ημέρας και της σεζόν.

Στήριξη των τοπικών κοινωνιών και προστασία της στέγασης

Η βιωσιμότητα του τουρισμού, σύμφωνα με την QTA, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί χωρίς τη στήριξη των τοπικών κοινωνιών. Για τον λόγο αυτό, η ένωση προτείνει επενδύσεις σε υποδομές και ανάπτυξη υπηρεσιών που απευθύνονται και στους μόνιμους κατοίκους. Αν και οι λεγόμενες "εκπτώσεις για ντόπιους" (Einheimischenrabatte) περιορίζονται από το ευρωπαϊκό δίκαιο, μπορούν να διερευνηθούν άλλοι τρόποι ενίσχυσης της τοπικής ωφελιμότητας.

Παράλληλα, ζητείται πολιτική παρέμβαση για την προστασία της κατοικίας. Ο Thomas Bösl αναφέρεται σε παραδείγματα πόλεων όπως η Βαρκελώνη και η Πάλμα ντε Μαγιόρκα, που έχουν επιβάλει περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών με στόχο τη σταθεροποίηση των ενοικίων και τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας για τους μόνιμους κατοίκους.

Ο τουρισμός ως μέρος της λύσης

Ο εκπρόσωπος της QTA κλείνει με ένα αισιόδοξο μήνυμα: «Ο τουρισμός πρέπει να αντιμετωπιστεί ως μέρος της λύσης». Όπως σημειώνει, η τουριστική βιομηχανία είναι έτοιμη για έναν εποικοδομητικό διάλογο με τις αρχές και τις τοπικές κοινωνίες, προκειμένου να διαμορφωθούν βιώσιμες στρατηγικές που εξυπηρετούν τόσο τους επισκέπτες όσο και τους προορισμούς.

Η έρευνα της QTA, αν και περιορισμένη στη γερμανική αγορά, προσφέρει χρήσιμες ενδείξεις για το πώς αντιδρά η τουριστική ζήτηση στον μαζικό τουρισμό – και υπογραμμίζει την ανάγκη συντονισμένων παρεμβάσεων, πριν οι επιπτώσεις γίνουν μη αναστρέψιμες.