Θεόδωρος Κόντες | Συνεχίζεται η άνθηση της κρουαζιέρας στην Ελλάδα - προγραμματισμός και υποδομές

• Γράφει ο Θεόδωρος Κόντες, επίτιμος πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων και Φορέων Ναυτιλίας (ΕΕΚΦΝ)

Για ακόμη μια φορά, αναφερόμεθα στην ανάγκη να υπάρξει σωστός προγραμματισμός και επίσπευση της δημιουργίας υποδομών που απαιτούνται στους κυριότερους προορισμούς της χώρας, ζήτημα για το οποίο έχουν πάρει θέση διάφοροι φορείς αλλά και οι τοπικές Αρχές και κοινωνίες που έχουν την ίδια απαίτηση.  
 
Το Σάββατο 31 Μαΐου 2025 αντιμετωπίσαμε για ακόμη μια φορά μια ολόκληρη μέρα με κυκλοφοριακό χάος στο λιμάνι του Πειραιά αλλά και στους γύρω δρόμους, αφού με την άφιξη πέντε κρουαζιερόπλοιων μεσαίου και μεγάλου μεγέθους τα οποία αποβίβασαν περίπου 15000 επιβάτες και πληρώματα, η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο. Επιπροσθέτως, αν αναφέρουμε την κίνηση τουριστικών λεωφορείων, ταξί, mini buses παράλληλα με την διακίνηση εφοδίων για την προμήθεια και ανεφοδιασμό των πλοίων αυτών, αντιλαμβάνεται κανείς την χαώδη κατάσταση που επικράτησε.  

To χάος στον Πειραιά - Μόνη λύση η υπογειοποίηση του ΗΣΑΠ από το Νέο Φάληρο προς το κεντρικό λιμάνι 

Ευτυχώς που η άφιξη των πλοίων αυτών έγινε ημέρα Σάββατο και ήταν κλειστά τα περισσότερα ναυτιλιακά γραφεία και τα εμπορικά ναυτιλιακά καταστήματα. Ας σκεφθούμε μόνο τι μεγαλύτερο χάος θα υπήρχε στην πόλη του Πειραιά, αν η ημέρα άφιξης ήταν καθημερινή εργάσιμη ημέρα, και επίσης αν αντί για πέντε πλοία είχαν αφιχθεί εννέα ή δέκα, εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες θέσεις στο λιμάνι.  

Επιπλέον, ας αναλογισθούμε ότι με τις νέες τρεις επιπλέον θέσεις που ίσως να είναι διαθέσιμες στον Πειραιά μετά τα έτη 2027 / 2028, με 12 ή και 13 πλοία, τι χειρότερη κατάσταση θα αντιμετωπίσουμε. Θα υπάρξει πλέον το αδιαχώρητο με τους επισκέπτες να ταλειαπωρούνται αλλά παράλληλα και με την τοπική κοινωνία να αντιμετωπίζει ογκώδη προβλήματα μετακίνησης.

Ήδη αυτό το Σάββατο, πολλοί κάτοικοι του Πειραιά διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την χαοτική αυτή κατάσταση (μόνο με 5 πλοία) στο πρώτο λιμάνι της χώρας το οποίο είναι και κύριος προορισμός Κρουαζιέρας.  

Επανειλλημένα έχουμε ζητήσει από διάφορες θέσεις και φορείς να προχωρήσει άμεσα η επίλυση του κυκλοφοριακού προβλήματος της πόλης. Αν κι έχουν γίνει μελέτες προ αρκετών χρόνων, καμμία πρόοδος δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.  

Η υπογειοποίηση του ΗΣΑΠ από το Νέο Φάληρο προς το κεντρικό λιμάνι 

Η υπογειοποίηση του ΗΣΑΠ από το Νέο Φάληρο προς το κεντρικό λιμάνι του Πειραιά είναι η μόνη λύση διαθέτοντας δρόμο ταχείας κυκλοφορίας ο οποίος θα προσφέρει ευκολία διακίνησης των οχημάτων προς και από τον Πειραιά προς την παραλιακή αρτηρία, και πρόσβαση προς την Αθήνα για την γρήγορη εξυπηρέτηση των επισκεπτών, αλλά και των κατοίκων του Πειραιά προς διάφορους προορισμούς. 

 
Η κεντρική αυτή οδός προς Πειραιά δεν θα εξυπηρετήσει σωστά την Κρουαζιέρα αλλά ούτε και την Ακτοπλοΐα, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες, μια που οι ίδιοι δρόμοι στο παραλιακό μέτωπο του λιμένα και πέριξ παραμένουν και δεν υπάρχουν άλλες προσβάσεις ιδιαίτερα προς τον χώρο της Κρουαζιέρας, και είναι αδύνατον να επιλυθεί το θέμα, αλλά και δεν υπάρχουν ούτε μέσα μαζικής μεταφοράς, σταθερής τροχαίας, κλπ. Επίσης δεν υπάρχει άλλη συγκοινωνιακή μελέτη για την εξυπηρέτηση (μετρό – τραμ – λεωφορεία, κλπ).  

 
Έτσι λοιπόν για να συμπληρωθεί το έργο και να υπάρξει τελική λύση, πρέπει να να κατασκευασθούν υπέργεια οδικά δίκτυα πέριξ του λιμένος με ανάλογες εξόδους σε όλες τις Πύλες που εξυπηρετούν την κρουαζιέρα αλλά και την ακτοπλοΐα. Αυτή η λύση περιμετρικά του λιμένα με σύνδεση την κεντρική λεωφόρο ( μετά την υπογειοποίηση του ΗΣΑΠ), θα λύσει οριστικά το πρόβλημα εξυπηρέτησης του επιβατηγού τμήματος του λιμένα, αλλά και θα εξυπηρετεί και τους κατοίκους της πόλης του Πειραιά.  
 
Έχουν αναφερθεί και άλλες λύσεις για την χρήση shuttle boats πό το λιμάνι Κρουαζιέρας προς το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Αυτή την πρόταση την θεωρούμε τελείως άστοχη, αφού θα πρέπει οι επιβάτες που θα έχουν αποβιβασθεί ήδη από τα κρουαζιερόπλοια να οδηγηθούν πάλι μέσω πλοιαρίων σε άλλο σημείο επιβίβασης κάτω από άγνωστες, ίσως δυσμενείς συνθήκες. Είμαστε σίγουροι ότι και οι επιβάτες και οι εταιρείες κρουαζιέρας θα αντιδράσουν αρνητικά σε κάτι τέτοιο. Τέλεια αποτυχία. 
 
Η προαναφερθείσα λύση της υπογειοποίησης του τρένου συνδιαστικά με την περιμετρική κατασκευή υπέργειου δικτύου είναι η μόνη λύση για να εξυπηρετηθεί η πόλη του Πειραιά. Είναι κάτι που έχει επιλύσει παρόμοια προβλήματα σε άλλες πόλεις της Ευρώπης και όχι μόνο, με ιδιαίτερα επιτυχημένα αποτελέσματα, όπως στην Γένοβα Ιταλία, και έχουν εξυπηρετήσι άνετα και το λιμάνι και την πόλη.

Με την ανωτέρω μελέτη και την κατασκευή του ολοκληρωμένου σχεδίου, λύνουμε το μεγαλύτερο θέμα του πρώτου προορισμού της Κρουαζιέρας στη χώρα μας και παράλληλα εξυπηρετούμε άψογα όλους τους επισκέπτες αλλά ιδιαίτερα τους home porting επιβάτες και τις μεταφορές από και προς το αεροδρόμιο. 

Ίσως με τον ίδιο τρόπο θα έπρεπε να αναφερθούμε προς τους άλλους προορισμούς που αντιμετωπίζουν διαφορετικά προβλήματα και τα οποία αφορούν περισσότερο θέμα προγραμματισμού και οργάνωσης με διαφοροποίηση σε κάθε προορισμό λόγω διαφορετικών εγκαταστάσεων και χωρητικότητας εξυπηρέτησης πλοίων και επιβατών.  

Έχουμε αναφερθεί και πάλι σε δύο πολύ σοβαρά και άκρως απαραίτητα θέματα ανά προορισμό. Αυτά είναι ο προγραμματισμός αφίξεων, προτεραιότητα και αριθμός πλοίων / επιβαινόντων που μπορούν να εξυπηρετηθούν. 

• Έτσι λοιπόν το λεγόμενο berthing / anchoring allocation, αλλά και η φέρουσα ικανότητα κάθε προορισμού είναι άκρως απαραίτητα και θα πρέπει να εφαρμοσθούν άμεσα.  

Το μεν berthing allocation είναι κάτι που πρέπει να οργανωθεί και να εφαρμοσθεί στην επικράτεια για τους συγκεκριμένους προορισμούς που έχει προγραμματίσει το κάθε πλοίο, και να ελέγχεται από κεντρικό λιμενικό όργανο χωρίς καμμία εξαίρεση με την εποπτεία του Υπουργείου Ναυτιλίας. 

Η φέρουσα ικανότητα

Η δε φέρουσα ικανότητα κάθε προορισμού να προτάσσεται από την τοπική αυτοδιοίκηση και κοινωνία, και να συμφωνηθεί με την κεντρική υπηρεσία τουριστικού τομέα, αλλά και τα αρμόδια υπουργεία για τον αριθμό που θα επιτρέπεται σε κάθε προορισμό και που μπορεί να εξυπηρετηθεί.  Βέβαια θα πρέπει να υπάρξει ιδιαιτερη μέριμνα για την εξυπηρέτηση της τοπικής κοινωνίας αλλά και του τουριστικού ρεύματος διαμονής σε ξενοδοχεία και καταλύμματα. 

Είναι ιδιαίτερα σημαντική η φέρουσα ικανότητα για κάθε προορισμό και ίσως απαιτείται να υπολογισθεί γενικότερα και η τουριστική κίνηση μια που λόγω της κλιματικής αλλαγής έχουμε διάφορες ιδιαιτερότητες που επιβάλλουν επιπρόσθετες υποδομές, διασφάλιση διαμονής με ασφάλεια και απαραίτητες υπηρεσίες. Η έλλειψη υδροδότησης σε ορισμένους προορισμούς και η πρόβλεψη ειδικών καιρικών συνθηκών είναι κάποιες από τις άκρως απαραίτητες συνθήκες που θα πρέπει να προβλεφθούν.  

Όλα τα ανωτέρω που αναφέρθηκαν για τις υποδομές, την φέρουσα επιτρεπόμενη χωρητικότητα και τον προγραμαμτισμό,  την οργάνωση της Κρουαζιέρας, είναι θέματα άκρως απαραίτητα που πρέπει να επιλυθούν άμεσα και να εφαρμοσθούν αφού η ετήσια αύξηση του κλάδου της Κρουαζιέρας είναι γεγονός και η χώρα μας είναι προορισμός της Μεσογείου με αρκετά υψηλή ζήτηση. 

Υπάρχει βέβαια κι ένα θετικό στοιχείο που εξυπηρετεί μερικώς την ελληνική κρουαζιέρα και τους προορισμούς μας. Αυτό αφορά την αύξηση των νέων κρουαζιεροπλοίων  μικρής και μεσαίας χωρητικότητας, συμπεριλαμβανομένων και expedition πλοίων, που εξυπηρετούν ιδιαίτερα τους περισσότερους προορισμούς, αλλά και επιπλέον νέους προορισμούς στην Ελλάδα.  

Παρακολουθώντας το order book των νέων κατασκευών, ο αριθμός των εν λόγω πλοίων αυξάνεται σημαντικά. Σε αυτά προστίθενται και τα mega cruisers που χρειάζονται ιδιαίτερες υποδομές και προγραμματισμό. 

Είναι, λοιπόν, άκρως απαραίτητο να λυθούν τα εν λόγω προβλήματα με την βελτίωση των υποδομών, την οργάνωση και τον σωστό προγραμαμτισμό στους περισσότερους προορισμούς. Η Πολιτεία θα πρέπει να οργανώσει και να εφαρμόσει τις ανάλογες υποδομές, αν θέλουμε να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί σε διάφορους προορισμούς μας με άψογη εξυπηρέτηση επιβατών και πλοίων.  

Αναμένουμε άμεσα τις θέσεις για την επίλυση των ανωτέρω αναφερθέντων βασικών θεμάτων.