Ε.Ξ. Καλαμάτας | Πελοπόννησος: Δημοφιλής στους τουρίστες, αλλά στο περιθώριο της τουριστικής πολιτικής

Η βασική παθογένεια της τουριστικής πολιτικής είναι η πορεία των δυο ταχυτήτων στις περιφέρειες της χώρας, με τους "πρωταθλητές" και τους ουραγούς, τονίζει σε ανακοίνωσή της η Ένωση Ξενοδόχων Καλαμάτας. Η Ένωση καταθέτει μια σειρά στοιχείων, που επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό της, ζητώντας από την κυβέρνηση να «θεραπεύσει» αυτό το φαινόμενο, πριν είναι πολύ αργά. Η Ένωση αναδεικνύει πρωτίστως πόσο πίσω έχει μείνει η Πελοπόννησος στον τουριστικό χάρτη της χώρας - προφανώς και άλλες περιφέρειες έχουν εξοστρακισθεί στη δεύτερη ταχύτητα.

Αναλυτικά η επιστολή της Ε.Ξ. Καλαμάτας, που υπογράφει ο πρόεδρός της Δημήτρης Καραλής:

 Η έλλειψη έμπρακτης αναγνώρισης της Πελοποννήσου                                           

Η  Ένωση Ξενοδόχων Μεσσηνίας, όπως έπραξε κατά την πρόσφατη επίσκεψη της Υπουργού Τουρισμού στην Καλαμάτα και παλιότερα του ίδιου του Πρωθυπουργού στην περιοχή μας, αλλά και σε κάθε ευκαιρία φροντίζει να αναδεικνύει την έλλειψη έμπρακτης αναγνώρισης που έχει η Πελοπόννησος εκ μέρους της Πολιτείας για την αξία της ως τουριστικός προορισμός. Και ενώ θα έπρεπε να αποτελεί σημείο αναφοράς για την Ιστορία και τον Πολιτισμό, μαζί με όλα τα υπόλοιπα στοιχεία του τουριστικού προϊόντος που συνδυάζουν βουνό, θάλασσα με φυσικά τοπία, γαστρονομία και σειρά ενδιαφερόντων που μπορούν να ικανοποιήσουν την εγχώρια ζήτηση   αλλά και το διεθνές ενδιαφέρον, παραμένει ουραγός και ξεχασμένη. Σήμερα, επανερχόμαστε με στοιχεία που επιβεβαιώνουν όσα με σθένος υποστηρίζουμε.

Και, όπως φαίνεται, το φαινόμενο δεν είναι σημερινό. Αρκεί να αναφερθεί ότι το 2023, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, καταγράφηκαν στην Πελοπόννησο 3.960.000 διανυκτερεύσεις  ημεδαπών  και  αλλοδαπών   στα    καταλύματα ξενοδοχειακού τύπου πλην κάμπινγκ, που αντιστοιχούσαν στο 3,5% επί του συνόλου και  με μέση πληρότητα 39,4% , την ίδια στιγμή που στα Ιόνια Νησιά, οι διανυκτερεύσεις ήταν 13.809.000,  η αντιστοιχία   στο   σύνολο  της χώρας 12,3% και η μέση πληρότητα   65,4%, ενώ στο Νότιο Αιγαίο   τα ίδια μεγέθη ήταν 29.954.000 διανυκτερεύσεις, 26,6% στο σύνολο χώρας και πληρότητα 57,5%.

Την ίδια χρονιά στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν συνολικά 36.136 χιλ. επισκέψεις στις 13 Περιφέρειες της  χώρας, παρουσιάζοντας αύξηση +15,2% σε σύγκριση με το 2022 που είχαν πραγματοποιηθεί 31.367 χιλ. επισκέψεις. Η πλειονότητα των Περιφερειών παρουσίασε αύξηση  στον αριθμό των επισκέψεων. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κατά +58,1% καταγράφηκε στην Περιφέρεια Ηπείρου και ακολούθησε η Περιφέρεια Αττικής με +40,3%. Αντίθετα η  μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση καταγράφηκε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου κατά -17,8%

Επίσης, στον αριθμό των διανυκτερεύσεων η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση κατά +35,9% καταγράφηκε στην Περιφέρεια Ηπείρου και ακολούθησε η Περιφέρεια Αττικής με +26,2%. Αντίθετα η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση καταγράφηκε στην Περιφέρεια Πελοποννήσου κατά -31,1%.

Οι 5 "πρωταθλητές"

Είναι γνωστό ότι το 83,9% των επισκέψεων, το 87,7% των διανυκτερεύσεων και το 90,5% των εισπράξεων περιορίζεται στις  πέντε κύριες τουριστικές Περιφέρειες (Νοτίου Αιγαίου, Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας, Κρήτης και Ιονίων Νήσων) . Μόνο στις Περιφέρειες Κρήτης (113 €) και Νοτίου Αιγαίου (105 €) η μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση ήταν υψηλότερη από το μέσο όρο της Ελλάδας (85 €) ενώ οι υπόλοιπες 10 κινήθηκαν κάτω του μέσου όρου.

Η αντίφαση: Δημοφιλής η Πελοπόννησος στους τουρίστες

Παρόλα αυτά, η Περιφέρεια Πελοποννήσου συγκεντρώνει ως τουριστικός προορισμός υψηλή βαθμολογία, πάνω από τη μέση πανελλαδική και πανευρωπαϊκή, με βάση την  ανάλυση  στοιχείων  του  ΙΝΣΕΤΕ από το Διαδίκτυο και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Η Πελοπόννησος το τρίτο τρίμηνο του 2024 έλαβε κατά μέσο όρο σε όλες τις κατηγορίες 9,2 βαθμούς (9,1 η Ελλάδα και 8,8 η Ευρώπη). Στην κατηγορία Πολιτισμός έλαβε 9,5 βαθμούς (9,3 η Ελλάδα), στην  κατηγορία Θάλασσα 9,2 βαθμούς (8,8 η Ελλάδα), στην κατηγορία φαγητό και ποτό 9,1 βαθμούς  (9  η Ελλάδα). Και αυτά είναι αρκετά για να καταδείξουν την αντίφαση ανάμεσα στην αξία που έχει και τη σημασία που κάποιοι της προσδίδουν.

• Είναι χαρακτηριστικό ότι η περιοχή μας, ήταν μεταξύ όσων πέτυχαν την υψηλότερη βαθμολογία για τον πολιτισμό, τη γαστρονομία, την εμπειρία στη θάλασσα και το ανθρώπινο δυναμικό.

Δεν χρειάζονται περισσότερα στοιχεία  για να καταδείξουν την αντίφαση. Χρειάζονται όμως στοιχεία που να επισημάνουν τον κίνδυνο απώλειας μιας σημαντικής παραγωγικής βάσης για την Πελοπόννησο, όπως  είναι ο τουρισμός που, μαζί με τον επίσης δεινοπαθούντα πρωτογενή τομέα, στηρίζει την τοπική οικονομία, με τις επενδύσεις, την επιχειρηματικότητα και την απασχόληση να δοκιμάζονται, χρόνο με το χρόνο. Και όλα αυτά, σε   μια εποχή που, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, οι επιμέρους δείκτες  επιχειρηματικών προσδοκιών υποχώρησαν αισθητά στο τελευταίο τρίμηνο του 2024  στον κλάδο Ξενοδοχείων Εστιατορίων-Τουριστικών πρακτορείων, στις Χερσαίες μεταφορές και στον κλάδο Πληροφορικής, ενώ βελτιώθηκαν σημαντικά στον κλάδο Ενδιάμεσων   χρηματοπιστωτικών οργανισμών και στις Διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Στο εννεάμηνο μάλιστα του 2024 ο δείκτης κύκλου εργασιών, σημειώθηκε μείωση στον τομέα του Τουρισμού, ο οποίος περιορίστηκε κατά 14,8% αντί αύξησης κατά 9,1% το 2023 ως αποτέλεσμα της αρνητικής μεταβολής σε υπηρεσίες παροχής καταλύματος και εστίασης. Σημειώνεται επίσης από το ΙΟΒΕ πως ο σχετικός δείκτης κύκλου εργασιών κατέγραψε αρνητική ετήσια μεταβολή τους τρεις καλοκαιρινούς μήνες και τον Σεπτέμβριο του 2024. «Ως εκ τούτου – σημειώνει - η σημαντική αύξηση  που  παρατηρείται στους πρώτους μήνες του έτους και αποτελεί δείκτη επέκτασης της τουριστικής περιόδου δεν επαρκεί για να θέσει τον τουρισμό σε θετική πορεία   στο εννεάμηνο του 2024».

Σε αυτό το περιβάλλον των αρνητικών επιδόσεων αλλά και των χαμένων ευκαιριών, η Πελοπόννησος , με εμφανή σημάδια συρρίκνωσης του τουριστικού εισοδήματος  και του πρωτογενούς τομέα, που δοκιμάζεται από έλλειψη εργατικών χεριών, έχει ανάγκη ανασύνταξης της στρατηγικής της, όπως  έχουμε επανειλημμένα επισημάνει, με προτεραιότητα  στα έργα υποδομής για  βελτίωση και εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων του Αεροδρομίου Καλαμάτας και στελέχωση με τον προβλεπόμενο αριθμό εργαζομένων για την ασφάλεια και την ομαλή λειτουργία του. 

Η επιμήκυνση της σεζόν

Η ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές που θα ενισχύσουν τη διασπορά της ζήτησης σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές  και  θα επιμηκύνουν την τουριστική περίοδο είναι τώρα, περισσότερο παρά ποτέ, αναγκαία.  Και όπως επισημάνθηκε πρόσφατα από δημοσιεύματα, χωρίς αυτήν τη στροφή, η Πελοπόννησος αλλά και όλη η Ελλάδα κινδυνεύει να διατηρεί έναν μονοδιάστατο, εξαρτημένο από λίγους «πρωταθλητές»,  τουρισμό, αφήνοντας ανεκμετάλλευτο μεγάλο μέρος του δυναμικού της. Γιατί ένα ακόμα στοιχεία που δεν έχει γίνει αντιληπτό είναι ότι ο ελληνικός τουρισμός στηρίζεται και από τις μικρομεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που, ενώ είναι το 90% του συνόλου των καταλυμάτων, παραμένουν στην άκρη των κρατικών ρυθμίσεων και ενισχύσεων προς δόξαν   των «ολίγων  και  εκλεκτών», επιβεβαιώνοντας την πορεία των δυο ταχυτήτων ως βασική παθογένεια της τουριστικής πολιτικής την οποία καλείται η κυβέρνηση να «θεραπεύσει» πριν είναι πολύ αργά.