Καλαμάτα: Ανάπλαση ιστορικού κέντρου σημαίνει ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΠΟΛΗΣ

Του Γιώργου Καραμπάτου (*)
Η υπόθεση των αρχαιοτήτων της Υπαπαντής είναι μια ευκαιρία για να ξαναδούμε συνολικά την εικόνα της Καλαμάτας στο πέρασμα του χρόνου και το πως θα πρέπει να πορευτούμε στη νέα μετά κορονοϊό περίοδο.
Σ’ ότι αφορά την ανάγκη ανάδειξης των αρχαιοτήτων δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσουμε γιατί το θεωρούμε αυτονόητο, ειδικά μετά τη συλλογή πέραν των 2.000 υπογραφών δημοτών, στο πλαίσιο διαδικτυακής έρευνας, των δημόσιων δηλώσεων, επιστολών, συνεντεύξεων στα τοπικά μέσα ενημέρωσης από τοπικούς παράγοντες της αυτοδιοίκησης, της εκκλησίας και του πολιτισμού. Οφείλουμε ωστόσο να παρατηρήσουμε ότι υπάρχει πλήρης αφωνία από εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας και τους (κυβερνητικούς) πολιτικούς της Μεσσηνίας οι οποίοι μάλλον περιμένουν να δουν που «γέρνει η ζυγαριά» ή να ακούσουν τις θέσεις της Υπουργού Πολιτισμού για να πάρουν θέση.
Σε κάθε περίπτωση, μας βρίσκει απόλυτα σύμφωνους η πρόταση του κατεξοχήν επαΐοντος για το θέμα αυτό, καθηγητή Πέτρου Θέμελη (Θάρρος, 19 Αυγούστου 2020), της «Περιβαλλοντικής–Πολιτιστικής Ένωσης Μεσσηνίας» (Ελευθερία & Θάρρος, 13 Αυγούστου 2020) και του Συλλόγου Εκτάκτων Αρχαιολόγων (Θάρρος, 21 Αυγούστου 2020), που προτείνουν συστηματική αρχαιολογική διερεύνηση και υπό αυστηρούς επιστημονικούς όρους διενέργεια των εργασιών στην πλατεία Υπαπαντής.
Επειδή όμως «ουδέν κακόν αμιγές καλού» δράττουμε την ευκαιρία για να δούμε τις κατά καιρούς αναπλάσεις στην Καλαμάτα (κεντρική πλατεία, ιστορικό κέντρο, Νέδοντα κ.α.) και κατά πόσο αυτά τα έργα επηρέασαν ή κατάφεραν να εξασφαλίσουν στην Καλαμάτα μια συντηρήσιμη ανάπτυξη.
Πολλοί έχουν αναφερθεί στην ανάγκη των αναπλάσεων αλλά εμείς θα σταθούμε στον αείμνηστο Αντώνη Τρίτση που έλεγε ότι «ανάπλαση ιστορικού κέντρου σημαίνει ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΠΟΛΗΣ για να την γνωρίσουν οι κάτοικοί της, οι διερχόμενοι, οι επισκέπτες, οι τουρίστες, οι φοιτητές, οι φίλοι της πόλης».
Συνεπώς, οι αναπλάσεις θεωρούνται έργα καθαρά αναπτυξιακά, όταν βοηθούν στη διατήρηση της ιστορικής συνέχειας της πόλης, την ενίσχυση της ιστορικής συνείδησης των πολιτών και επαναλαμβανόμενης εμπειρίας για τους επισκέπτες.
Με δεδομένο ότι αστικό περιβάλλον και συμπεριφορά συνδέονται άρρηκτα, σε μια πόλη δίχως ύφος διαβρώνονται με την πάροδο του χρόνου οι παραδοσιακοί κανόνες κοινωνικής διαβίωσης των κατοίκων της, με επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής τους, η πόλη παραμένει αδιάφορη για τους επισκέπτες και δεν ευνοεί τη διαμόρφωση φιλικού και ανταγωνιστικού περιβάλλοντος ικανού να προσελκύσει επενδυτικό ενδιαφέρον και κατ’ επέκταση να εξασφαλίσει συντηρήσιμη ανάπτυξη.
Στην Καλαμάτα τα τελευταία 40 χρόνια οι αναπλάσεις ξεπέρασαν κάθε λογική αφού όλοι οι δημαρχούντες έκαναν την δική τους ανάπλαση (ειδικά στην κεντρική πλατεία), ξοδεύοντας πολύτιμους αναπτυξιακούς εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους για να φτιάξουν την ίδια πλατεία με διαφορετικά οικοδομικά υλικά. Και πάντα με την ίδια δικαιολογία, “…εάν δεν κάνουμε το έργο, θα μας πάρουν τα λεφτά”. Καμία όμως απάντηση δεν έχει δοθεί στα ερωτήματα, αν το έργο αυτό ήταν το πλέον σημαντικό για τις ανάγκες μας. Αν το έργο αυτό θα πρόσθετε αξία στην πόλη. Αν το έργο αυτό θα βοηθούσε στη διατήρηση της ιστορικής συνέχειας της πόλης…
Παρατηρεί κανείς ότι σε καμία από τις αναπλάσεις που έγιναν τα τελευταία 40 χρόνια –ηθελημένα ή μηδεν προβλέφθηκε η προβολή της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας της πόλης. Αλλιώς, πώς να εξηγηθεί η απαξίωση σημαντικών ιστορικών κτιρίων, η μη τοποθέτηση πινακίδων που να πληροφορούν για την ιστορία εμβληματικών κτιρίων (βιομηχανικών, αρχοντικών κ.α.) εντός του ιστού της ή οι ατυχείς επιλογές δενδροφύτευσης σε δρόμους και πλατείες, όπου έπρεπε να δεσπόζουν οι ελιές;
Η απαξίωση του «πολιτισμού του άστεως»
Συμπέρασμα -εκ του αποτελέσματος– είναι ότι και στην πόλη μας τις τελευταίες δεκαετίες (ειδικά μετά τους σεισμούς του 1986) ξεκίνησε η απαξίωση του «πολιτισμού του άστεως», με συνέπεια οτιδήποτε αστικό & βιομηχανικό να βρίσκεται στο στόχαστρο και στη λοιδορία μιας καταστροφικής ιδεολογικής αντίληψης που επικρατούσε εκείνη την εποχή, επειδή θεωρούσαν ότι ταυτιζόταν με το “μπουρζουά”. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να χαθούν σημαντικά βιομηχανικά μνημεία άρρηκτα συνδεδεμένα με την οικονομική και κοινωνική ιστορία της πόλης, όπως το Ελαιουργείο-Σαπωνοποιείο Λιναρδάκη που θα μπορούσε να αναπαλαιωθεί και να φιλοξενήσει σύγχρονες δραστηριότητες όπως του αυτές του Φεστιβάλ Χορού, αντί να κατασκευαστεί στη θέση του νέο αλλά απρόσωπο κτίριο παντελώς άσχετο με την ιστορία της με κόστος μεγαλύτερο των 14 εκατ. ευρώ.
Σήμερα, για να ανταποκριθεί η Καλαμάτα στον ρόλο της και ως Μητροπολιτικό κέντρο της Μεσσηνίας, για να ισχυροποιηθεί απέναντι στον ανταγωνισμό και να γίνει μια ΒΙΩΣΙΜΗ ΠΟΛΗ, πρέπει να συνδεθεί με το παρελθόν της και να αναδείξει τις ιδιαιτερότητές της. Η ανάδειξη των αρχαιοτήτων της Υπαπαντής, είναι ένα βήμα για να αναδειχθεί ο μακραίωνος βίος της Καλαμάτας και η ανάπλαση του Ιστορικού της Κέντρου είναι μια ευκαιρία για να συνδεθεί αυτό το μακρινό παρελθόν της πόλης με την πιο πρόσφατη ιστορία της.
Μια ιστορία που ξεκίνησε στα βάθη των αιώνων (2.600-2.300 π.Χ.) και στους νεότερους χρόνους συνδέθηκε με παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα, όπως οι ξακουστές σε ολόκληρο τον πλανήτη «Ελιές Καλαμών», μοναδικό συγκριτικό της πλεονέκτημα που παραμένει αναξιοποίητο.
Στους δύσκολους και χαλεπούς καιρούς μας, δεν έχουμε την πολυτέλεια να αφήνουμε τίποτα αναξιοποίητο. Είναι ώρα να πάψουμε να αναμασάμε τα ίδια και να κοπιάρουμε πολυφορεμένες ιδέες «ανάπλασης». Είναι ώρα να ακούσουμε τους επαΐοντες αρχιτέκτονες, τις ιδέες και τις προτάσεις τους και να ακολουθήσουμε τα λαμπρά παραδείγματα πόλεων που κατάφεραν με απλές ιδέες να μπουν στην διεθνή πρωτοπορία προβάλλοντας την ιστορία και τις ιδιαιτερότητές τους. Η Καλαμάτα έχει την τύχη να είναι ξεχωριστή αρκεί να το δείξει!
(*) Ο κ.Γιώργος Καραμπάτος είναι Εκτελεστικός Δ/ντής Πολιτιστικού Οργανισμού «Δρόμοι της Ελιάς», τέως Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας
- 1) Αντώνης Παγώνης | Σταθερή και ελεγχόμενη η εικόνα των κρατήσεων για Σαντορίνη
- 2) Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι 2025 | Φαντασμαγορική η εκδήλωση της θεματικής «Έλα στο Φως»
- 3) Μελετητές κάστρων από όλο τον κόσμο προβάλλουν το Φρογκακάστελλο στην Κρήτη
- 4) Δήμος Αστυπάλαιας: Νέα έργα και υπηρεσίες για επισκέπτες και κατοίκους
09/02 19:34
Συνέδριο ΞΕΕ: Το καλύτερο αύριο για την Ελλάδα περνάει μέσα από τη φιλοξενία
09/02 19:26
Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι 2025 | Φαντασμαγορική η εκδήλωση της θεματικής «Έλα στο Φως»
09/02 15:01
Η αυθαιρεσία της βουλιμίας στη Μύκονο θα σταματήσει – Μόνιμοι ελεγκτές στο νησί
09/02 12:17
Αντώνης Παγώνης | Σταθερή και ελεγχόμενη η εικόνα των κρατήσεων για Σαντορίνη
09/02 12:03
Στο QUEENS Room Club η τελετή έναρξης του Ρεθεμνιώτικου Καρναβαλιού
09/02 07:00
Πώς μπορεί ο τουρισμός να συμβάλλει στην αύξηση των ελληνικών καλλυντικών προϊόντων στη Βρετανία
09/02 06:42
Μελετητές κάστρων από όλο τον κόσμο προβάλλουν το Φρογκακάστελλο στην Κρήτη
08/02 13:33
08/02 13:11
08/02 12:44
Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι 2025 | Έναρξη με την έκθεση των φετινών στολών
08/02 07:59
Chris Nassetta, Hilton: Αισιοδοξία για το 2025 παρά τις προκλήσεις της αγοράς
08/02 07:10
Δήμος Αστυπάλαιας: Νέα έργα και υπηρεσίες για επισκέπτες και κατοίκους
08/02 06:22
07/02 17:15
SEAJETS- Μ. Ηλιόπουλος: Στηρίζουμε τη Σαντορίνη, με ευθύνη και ευγνωμοσύνη
07/02 17:09
ΣΥΡΙΖΑ | "Σεισμό" προκαλεί η κυβερνητική υποκρισία για το Σαρακήνικο
07/02 17:05
H Όλγα Κεφαλογιάννη στη HORECA | Η Ελλάδα έχει εμπειρία στη διαχείριση φυσικών φαινομένων
07/02 14:20
FedHATTA: «Άνοιγμα» των ελληνικών ταξιδιωτικών γραφείων στην αγορά του Ιράν
07/02 13:56
Οι Βρετανοί τουρ οπερέιτορ συνεχίζουν τις πωλήσεις για Σαντορίνη
07/02 13:50
07/02 13:40
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Σαντορίνη - Να προστατεύσουμε την τουριστική φήμη του νησιού
07/02 13:30
Λίνα Μενδώνη: Σύσκεψη για την προστασία των αρχαιοτήτων σε Σαντορίνη- Κυκλάδες
07/02 13:04
07/02 12:47
07/02 12:46
07/02 12:07
Springer Reisen: 20 συνδέσεις με Ελληνικά νησιά αυτό το καλοκαίρι
07/02 11:18
Ελλάδα: Μια ανάσα πριν από τα 30 εκατ. οι διεθνείς αεροπορικές αφίξεις το 2024 - Ποιος ταξίδεψε πού
07/02 11:11
H Ευρώπη ως ενιαίος τουριστικός προορισμός - Ο Α. Φιορεντίνος στο Destination Europe Summit 2025
07/02 11:03
07/02 10:44
Χρυσή διάκριση Zero Waste για τα Elounda SA Hotels and Resorts
07/02 10:26
Γερμανικός Τύπος | «Απίθανη μία ηφαιστειακή έκρηξη στη Σαντορίνη»
07/02 10:05
Απόβαση του δήμου Καντάνου-Σελίνου στο Αμβούργο και στην έκθεση Reisen Hamburg 2025
07/02 06:45
Ο τουρισμός, το λεοντόψαρο και το ενδιαφέρον του Πρίγκιπα Αλβέρτου
07/02 06:18
Διαγωνισμός για τη μίσθωση διατηρητέου και μετατροπή του σε ξενοδοχείο στο κέντρο της Αθήνας
07/02 06:15
07/02 06:10
Υπουργείο Τουρισμού για το Σαρακίνικο: Στο Δήμο η ευθύνη για όποια παράλειψη ή εμπλοκή
07/02 06:10
Δήμος Δυτικής Λέσβου: Δωρεά του ΔΕΔΔΗΕ για αποκατάσταση του Οθωμανικού Λουτρού Καλλονής
07/02 06:10
Πληρωμές επιχορηγήσεων για 4 ξενοδοχειακές επενδύσεις σε Παξούς, Λευκάδα, Ζάκυνθο και Χανιά
07/02 06:10
Θετικές οι προοπτικές για τον τουρισμό το 2025 αλλά τα μεγάλα «αγκάθια» παραμένουν
07/02 06:05
Οι Βρετανοί ταξιδιωτικοί πράκτορες «ανακαλύπτουν» τη Νάξο - Ρεκόρ αφίξεων το 2024
06/02 17:54
06/02 17:51
Αθλητικός τουρισμός | Συνάντηση Ράπτη για το Συνέδριο Προπονητών Euroleague 2025
06/02 17:20
29,3 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις το 2024, με σαφείς ενδείξεις διεύρυνσης της σεζόν
06/02 15:15
H τεχνητή νοημοσύνη στον τουρισμό: τι δείχνει έρευνα της TUI
06/02 15:08
06/02 14:57
06/02 13:57
ΕΣΕΕ | Έκτακτα μέτρα στήριξης των εμπορικών επιχειρήσεων στη Σαντορίνη
06/02 13:17
Sotheby’s: H Aθηναϊκή Ριβιέρα πρώτη σε ζήτηση για πολυτελή ακίνητα - η Μύκονος 6η
06/02 12:40
Costa Navarino: Νέα σεζόν με ανανεωμένους χώρους φιλοξενίας και νέες εμπειρίες
06/02 12:27
Έρχονται οι DMMOs στους Ελληνικούς προορισμούς – Τι δείχνουν οι τελευταίες διεθνείς τάσεις
06/02 12:14
Γαλλία: Αντιδράσεις για την σχεδιαζόμενη αύξηση των φόρων στις πτήσεις
06/02 12:12
Περισσότερες πτήσεις προς Ελλάδα το 2025 από την ιρλανδική αγορά
06/02 11:47
WTTC | Οι ταξιδιώτες προσέχουν το κόστος και την ποιότητα, ελάχιστοι τη βιωσιμότητα
06/02 11:00
Ξενοδοχεία | Ο όμιλος MITSIS βραβεύτηκε στο θεσμό των Growth Awards
06/02 10:47
Σύλλογος Διευθυντών Ξενοδοχείων Αθήνας: Το νέο Δ.Σ. για την επόμενη τριετία
06/02 10:00
Η Wyndham και η HR Group επεκτείνονται σε Γερμανία, Αυστρία και Ολλανδία με 25 νέα ξενοδοχεία
06/02 07:10
Ο ομογενής Κεφαλονίτης ξενοδόχος και οι εγκρίσεις για το ξενοδοχείο στο Σαρακίνικο
06/02 07:00
Πώς θα αντιμετωπίσει η Νάξος τον κίνδυνο λειψυδρίας ενόψει της τουριστικής περιόδου
06/02 06:45
Περιφέρεια Αττικής: Δεν υπάρχει υπερτουρισμός στην Αθήνα - καμπανάκι για τις υποδομές
06/02 06:30
Πληρωμές επιχορηγήσεων για 4 ξενοδοχειακές επενδύσεις σε Ρόδο, Χανιά, Οίτυλο και Σύβοτα
06/02 06:30
Χρήση νερού από γεωτρήσεις σε κάμπινγκ και τουριστική κατασκήνωση σε Όλυμπο και Χαλκιδική
06/02 06:10
Δήμος Φολεγάνδρου: Απαγόρευση περιφοράς ή βοσκής ζώων σε τουριστικούς χώρους
06/02 06:05
06/02 06:05
05/02 18:50
Εθνικό σχέδιο δράσης για το ποδήλατο, με ανάπτυξη και στον ποδηλατικό τουρισμό
05/02 18:35
Υπουργείο Ναυτιλίας | 8 μέτρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στις Κυκλάδες από τους σεισμούς
05/02 18:02
Ο Δήμος Μήλου επιχειρεί να μπλοκάρει και δεύτερη επένδυση για 5άστερο ξενοδοχείο
05/02 16:05
Τέλη Ιουλίου το πρώτο τμήμα του αυτοκινητοδρόμου Πάτρα - Πύργος
05/02 15:48
05/02 14:34
Ryanair: Νέα σύνδεση Βρυξέλλες – Βόλος το καλοκαίρι του 2025
05/02 14:08
Δήμος Αθηναίων και φορείς ενώνουν τις δυνάμεις τους για να παραμείνει το νερό δημόσιο αγαθό
05/02 12:26
Tο πρώτο ρομποτικό εστιατόριο με τεχνητή νοημοσύνη στο αεροδρόμιο της Βαρκελώνης
05/02 11:43
Αεροδρόμιο της Αθήνας: Με το "δεξί" ξεκίνησε και το 2025, +14,5% οι επιβάτες τον Ιανουάριο
05/02 11:30
05/02 11:18
Πώς οι ξένοι ταξιδιωτικοί επαγγελματίες θα προωθούν τους ελληνικούς προορισμούς
05/02 11:14
Σε δύο χρόνια το νέο ξενοδοχείο του Αντώνη Ηλιόπουλου στην Αθήνα
05/02 11:04
Τουρισμός: 4 Ελληνικά νησιά αιχμαλωτίζουν τα βλέμματα των Αμερικανών για διακοπές το 2025
05/02 06:15
Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα της επόμενης 10ετίας για την Aegean
05/02 06:15
Φρένο του ΥΠΕΝ στην επένδυση για 5άστερο ξενοδοχείο στο Σαρακίνικο της Μήλου
05/02 06:10
Conde Nast Traveller | Η Κρήτη στα 29 καλύτερα μέρη του πλανήτη για διακοπές πριν από το καλοκαίρι
05/02 06:10
05/02 06:10
05/02 06:10
05/02 06:05
05/02 06:05
05/02 06:00
Επιτροπές πεζοπορικών διαδρομών και τουριστικής ανάπτυξης των δήμων Δωρίδος και Μαρώνειας-Σαπών
04/02 23:56
04/02 16:45
Παγκρήτιο Φόρουμ | Προώθηση των Κρητικών προϊόντων στα Κρητικά ξενοδοχεία για 13η χρονιά
04/02 16:14
04/02 16:01
Αντώνης Ηλιόπουλος στο Tornos News: Καμιά ακύρωση στη Σαντορίνη, στάση αναμονής χωρίς πανικό
04/02 15:42
SKY express: Δωρεάν εισιτήρια για παιδιά και εκπαιδευτικούς στις πτήσεις Σαντορίνη - Αθήνα
04/02 15:15
04/02 13:33
SkyUp Airlines: Δύο νέες συνδέσεις με Αθήνα και Κέρκυρα από τη Μολδαβία
04/02 13:26
04/02 13:20
Πτήσεις: Οι δύο νέες συνδέσεις με την Αθήνα που ξεκινούν τον Φεβρουάριο
04/02 12:08
Γερμανικές συστάσεις για τις σεισμικές δονήσεις στη Σαντορίνη
04/02 10:43
Μανώλης Τσακαλάκης | Η επερχόμενη τουριστική σεζόν προμηνύεται "αρκετά καλή"
04/02 10:38
AEGEAN: 4 έκτακτες πτήσεις προς Σαντορίνη και σήμερα Τρίτη | από 55-65 ευρώ οι ναύλοι
04/02 10:33
Ευρωπαϊκά Ξενοδοχεία: "Στοπ" στις πλαστικές συσκευασίες μιας χρήσης από το 2030
04/02 06:20
04/02 06:15
Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι 2025 | Φαντασμαγορική η εκδήλωση της θεματικής «Έλα στο Φως»
Συνέδριο ΞΕΕ: Το καλύτερο αύριο για την Ελλάδα περνάει μέσα από τη φιλοξενία
Στο QUEENS Room Club η τελετή έναρξης του Ρεθεμνιώτικου Καρναβαλιού
Η αυθαιρεσία της βουλιμίας στη Μύκονο θα σταματήσει – Μόνιμοι ελεγκτές στο νησί
Αντώνης Παγώνης | Σταθερή και ελεγχόμενη η εικόνα των κρατήσεων για Σαντορίνη
Μελετητές κάστρων από όλο τον κόσμο προβάλλουν το Φρογκακάστελλο στην Κρήτη
Πώς μπορεί ο τουρισμός να συμβάλλει στην αύξηση των ελληνικών καλλυντικών προϊόντων στη Βρετανία
Ρεθεμνιώτικο Καρναβάλι 2025 | Έναρξη με την έκθεση των φετινών στολών
Πώς θα αντιμετωπίσει η Νάξος τον κίνδυνο λειψυδρίας ενόψει της τουριστικής περιόδου
Εθνικό σχέδιο δράσης για το ποδήλατο, με ανάπτυξη και στον ποδηλατικό τουρισμό
Μανώλης Τσακαλάκης | Η επερχόμενη τουριστική σεζόν προμηνύεται "αρκετά καλή"
Πώς οι ξένοι ταξιδιωτικοί επαγγελματίες θα προωθούν τους ελληνικούς προορισμούς
Φρένο του ΥΠΕΝ στην επένδυση για 5άστερο ξενοδοχείο στο Σαρακίνικο της Μήλου
Δήμος Αστυπάλαιας: Νέα έργα και υπηρεσίες για επισκέπτες και κατοίκους
WTTC | Οι ταξιδιώτες προσέχουν το κόστος και την ποιότητα, ελάχιστοι τη βιωσιμότητα
Δήμος Αθηναίων και φορείς ενώνουν τις δυνάμεις τους για να παραμείνει το νερό δημόσιο αγαθό
H Όλγα Κεφαλογιάννη στη HORECA | Η Ελλάδα έχει εμπειρία στη διαχείριση φυσικών φαινομένων
ΣΥΡΙΖΑ | "Σεισμό" προκαλεί η κυβερνητική υποκρισία για το Σαρακήνικο
AEGEAN: 4 έκτακτες πτήσεις προς Σαντορίνη και σήμερα Τρίτη | από 55-65 ευρώ οι ναύλοι
Chris Nassetta, Hilton: Αισιοδοξία για το 2025 παρά τις προκλήσεις της αγοράς
( 0 )