Eπιστολή Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων στον Πρωθυπουργό: Ίδιο καθεστώς ΦΠΑ σε Ιόνιο και Αιγαίο

Την επέκταση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ που ισχύει στο Αιγαίο και στο Ιόνιο "και σε κάθε περίπτωση  η όποια ρύθμιση ισχύσει τελικά για τα νησιά του Αιγαίου να έχει εφαρμογή και στα Ιόνια νησιά και σε όλη την νησιωτική Ελλάδα" ζητεί με επιστολή του προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, σε μέλη του υπουργικού συμβούλιο και στους βουλευτές Ιονίων Νήσων ο περιφερειάρχης Θεόδωρος Γαλιατσάτος.

Αναλυτικά το πλήρες κείμενο της επιστολής του περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων κ. Γαλιατσάτου:

«Κύριε πρωθυπουργέ,

κ.κ. υπουργοί της κυβέρνησης

Με την παρούσα επιστολή επιθυμούμε να εκφράσουμε την άποψή μας και την αγωνία μας , ως άποψη και αγωνία του συνόλου της τοπικής μας κοινωνίας για το μέγα θέμα της καθιέρωσης νέων συντελεστών ΦΠΑ.

Οι αλλαγές των συντελεστών του ΦΠΑ τις οποίες σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση είναι ευκαιρία για να αποκατασταθεί η αδικία προς τους κατοίκους των Ιονίων νησιών και να εφαρμοσθεί η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ όπως προβλέπεται από το Σύνταγμα και από το άρθρο 174 της συνθήκης για την λειτουργία της ΕΕ όπου αναφέρεται ότι «Η Ένωση αποσκοπεί, ιδιαίτερα, στη μείωση των διαφορών μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης των διαφόρων περιοχών και στη μείωση της καθυστέρησης των πλέον μειονεκτικών περιοχών… όπως οι υπερβόρειες περιοχές που είναι ιδιαίτερα αραιοκατοικημένες και οι νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές».

Οι κάτοικοι των Ιόνιων νησιών, αν και πλήττονται εξίσου με τους κατοίκους άλλων νησιωτικών συμπλεγμάτων όπως οι κάτοικοι των νησιών του Αιγαίου ή των νησιών Αλαντ της Φινλανδίας, της Κορσικής, των νησιών Αζόρες και άλλων, όπου αναγνωρίζεται η μειονεκτικότητά τους εξαιτίας των προβλημάτων της νησιωτικότητας, δεν απολαμβάνουν τα πλεονεκτήματα χαμηλότερων συντελεστών ΦΠΑ σαν αντιστάθμιση της μειονεκτικότητας.

Τα προβλήματα της νησιωτικότητας έχουν διογκωθεί περισσότερο και εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και οι επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές για τα χαμηλά εισοδήματα καθώς συρικνώνεται η αγοραστική τους δύναμη η οποία έχει ήδη καταρρακωθεί από την οικονομική κρίση.

Η προβληματική και ανέκαθεν κοστοβόρα συγκοινωνία, διαπεριφερειακή και ενδοπεριφερειακή, έχει γίνει ακόμη πιο δύσκολη εξαιτίας της κρίσης. Η μείωση του αριθμού των επιβατών και οι αυξημένες τιμές των καυσίμων, οδηγεί τις ακτοπλοϊκές εταιρίες να περικόπτουν δρομολόγια με αποτέλεσμα τα νησιά να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στις συγκοινωνίες.

Η μεταφορά των προϊόντων έχει γίνει πιο δυσχερής και το μεγάλο μεταφορικό κόστος χτυπά την παραγωγή των νησιών. Οι τοπικοί παραγωγοί και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις καρπώνονται όλο και μικρότερο όφελος από την δραστηριότητα τους εξαιτίας των προβλημάτων της νησιωτικότητας τα οποία οξύνονται από την κρίση.

 Αυτό απειλεί με κλείσιμο και όσους τοπικούς παραγωγούς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν επιβιώσει από την οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μέχρι σήμερα.

Τα νησιά μας έχουν αυξημένες απειλές από φυσικούς κινδύνους και ιδιαίτερα από τους σεισμούς και αυτό πρέπει να ληφθεί υπ όψιν στον σχεδιασμό της φορολογικής πολιτικής. Ηδη η Κεφαλονιά το 2014 χαρακτηρίσθηκε ως σεισμοπαθές νησί. Κατά την γνώμη μας ο ευνοϊκός φορολογικός σχεδιασμός ιδιαίτερα για το νησί της Κεφαλονιάς το οποίο έχει κατ' επανάληψη πληγεί από σεισμούς θα είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να στηριχθούν οι κάτοικοι του νησιού, ιδιαίτερα τα ασθενέστερα εισοδηματικά στρώματα του πληθυσμού αλλά και να βοηθήσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση μετά από τους καταστροφικούς σεισμούς του χειμώνα του 2014.

Τα Ιόνια νησιά εκτός από τα προβλήματα της νησιωτικότητας, είναι τα πιο ευάλωτα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε ολόκληρη την Μεσόγειο και απαιτείται η ενίσχυσή τους στην αντιμετώπιση των προβλημάτων που θα ανακύψουν από την κλιματική αλλαγή, όπως αναφέρεται στην μελέτη «Ελληνικός Τουρισμός και κλιματική αλλαγή: πολιτικές προσαρμογής και νέα στρατηγική ανάπτυξης» Τράπεζα της Ελλάδας Οκτώβριος 2014.

'Ετσι, ενώ απαιτείται μείωση του ΦΠΑ όπως έχει γίνει σε πολλά νησιά της ΕΕ και στα νησιά του Αιγαίου αυτή την στιγμή εξετάζεται η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος των νησιών του Αιγαίου και η αύξηση των συντελεστών που θα πλήξουν ιδιαίτερα τα λαϊκά στρώματα και τις οικονομίες των νησιών.

Ο στόχος για την αύξηση των εισπράξεων του ΦΠΑ δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί με αύξηση των συντελεστών αλλά με μεγάλωμα της πίτας, δηλαδή αύξηση του ΑΕΠ που θα οδηγήσει σε αύξηση των εσόδων.

Η μείωση των συντελεστών στα νησιά του Ιονίου θα βοηθήσει σε αυτήν την κατεύθυνση οδηγώντας στην μείωση των τιμών σε προϊόντα και υπηρεσίες που θα ανακουφίσει τα λαϊκά στρώματα και θα οδηγήσει στην αύξηση της απασχόλησης και του εισοδήματος κυρίως μέσα από την αύξηση του τουρισμού. 

Το όφελος από την αύξηση των τουριστικών εσόδων είναι πολλαπλασιατικό για την οικονομία καθώς σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, κάθε 1.000 ευρώ τουριστικού συναλλάγματος οδηγούν σε αύξηση 2.200 ευρώ το ΑΕΠ. Ο συνδυασμός του δε πιο άμεσα με τον πρωτογενή τομέα των νησιών μπορεί να κάνει τον πολλαπλασιαστή αυτόν ακόμη μεγαλύτερο.

Τα καταστροφικά αποτελέσματα στον τουρισμό από την αύξηση του ΦΠΑ αλλά και τα οφέλη της μείωσης των συντελεστών, έχουν υποστηριχθεί από πλήθος μελετών αλλά και από την εμπειρία:

1) Πρόσφατη μελέτη της Ernst and Young για λογαριασμό του ΣΕΤΕ έφθασε στο συμπέρασμα ότι η αύξηση που σχεδίαζε η προηγούμενη κυβέρνηση για το ΦΠΑ στην διαμονή από 6,5% σε 13% θα είχε ως συνέπεια να χαθούν από 44-73 χιλιάδες θέσεις εργασία συνολικά ενώ το συνολικό αποτέλεσμα στα έσοδα μακροπρόθεσμα θα ήταν μεταξύ 100-200 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο.

2) Μελέτη του Ινστιτούτου οικονομικών και φορολογικών μελετών (ΙΟΦΜ) που έγινε το 2013 ,σχετικά με τις συνέπειες τις κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στο Αιγαίο καταλήγει σε ανάλογα συμπεράσματα ότι η αύξηση των συντελεστών θα οδηγήσει σε σημαντική συρρίκνωση τις τοπικές οικονομίες και σε σημαντική αύξηση της ανεργίας με μικρό δημοσιονομικό όφελος.

3) Η πρόσφατη μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στην εστίαση μετά την αύξηση των συντελεστών το 2011 μας δείχνει και τις δύο όψεις του νομίσματος. 

Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Επωνύμων Οργανωμένων Αλυσίδων Εστίασης (ΣΕΠΟΑ) η αύξηση του ΦΠΑ στην εστίαση οδήγησε σε 4.500 λουκέτα και απώλεια 30.000 θέσεων εργασίας στον κλάδο, ενώ μετά την μείωση των συντελεστών το 2013 αναμένεται αύξηση των θέσεων εργασίας κατά 10.000. Είναι δε σημαντικό ότι σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη Βουλή η απώλεια εσόδων θα είναι μικρότερη από το μισό των προβλέψεων (η τρόικα προέβλεπε μείωση εσόδων 240-320 εκατομμύρια το χρόνο ενώ στην πραγματικότητα είναι μεταξύ 44-107 εκατομμύρια) εξαιτίας της αύξησης της κατανάλωσης και της απασχόλησης.

4) Η Ιρλανδία το 2011 μείωσε πιλοτικά το ΦΠΑ σε υπηρεσίες σχετιζόμενες με τον τουρισμό και λόγω των αποτελεσμάτων του που ήταν:

α) η αύξηση της απασχόλησης κατά 10% του εργατικού δυναμικού στους κλάδους που εφαρμόσθηκε η μείωση και

β) του μικρότερου των προβλέψεων δημοσιονομικού κόστους, αποφάσισε να παρατείνει το μέτρο.

5) Σύμφωνα με τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την οικονομική μελέτη που εκπόνησε η ΠΙΝ η μείωση κατά 30% των συντελεστών ΦΠΑ θα οδηγήσει στην δημιουργία 8-12 χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας , ενώ το δημοσιονομικό κόστος δεν θα είναι μεγαλύτερο από 20 εκ ευρώ .

Το επιχείρημα ότι η απλοποίηση του σχεδιασμού του ΦΠΑ θα οδηγήσει σε αύξηση της εισπραξιμότητας δεν ισχύει καθώς σύμφωνα με στοιχεία διεθνών οργανισμών ο σχεδιασμός της Ελλάδας είναι από τους απλούστερους στην Ευρώπη.

Ο δίκαιος και αποτελεσματικός σχεδιασμός και μόνον είναι αυτός που θα αυξήσει τα οφέλη και θα επιμερίσει δίκαια το βάρος το οποίο δεν θα επιφορτίσει περαιτέρω τα λαϊκά στρώματα.

Μια πρόταση για την αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ είναι να καταργηθεί ο μηδενικός συντελεστής στα χρηματοοικονομικά προϊόντα και στις ασφάλειες καθώς είναι προϊόντα και υπηρεσίες που δεν απευθύνονται στα ευρύτερα κοινωνικά στρώματα.

Εν τέλει, κ. πρωθυπουργέ και κ.κ. υπουργοί της κυβέρνησης παρακαλούμε και καλούμε να λάβετε σοβαρά υπ'όψη τα ως άνω αναφερόμενα.

Να διατηρηθεί το καθεστώς μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που ισχύει στο Αιγαίο και να επεκταθεί και στα Ιόνια νησιά.

Σε κάθε περίπτωση η όποια ρύθμιση ισχύσει τελικά για τα νησιά του Αιγαίου να έχει εφαρμογή και στα Ιόνια νησιά και σε όλη την νησιωτική Ελλάδα».