Οι «νέοι παίκτες» στον χάρτη του ελληνικού τουρισμού – Ποιες Περιφέρειες αλλάζουν τις ισορροπίες

Ενώ οι παραδοσιακοί προορισμοί εξακολουθούν να συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο μερίδιο του εισερχόμενου τουρισμού, νέα δεδομένα αναδύονται από την ετήσια μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ για το 2024: ορισμένες Περιφέρειες που μέχρι πρότινος βρίσκονταν στη σκιά, καταγράφουν θεαματικές αυξήσεις στους βασικούς δείκτες – επισκέψεις, διανυκτερεύσεις και τουριστικές εισπράξεις – ενισχύοντας τη γεωγραφική διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος και ανοίγοντας παράθυρο για επενδύσεις εκτός των «κορεσμένων» περιοχών.

Βόρειο Αιγαίο: Από τη στασιμότητα στην υπεραπόδοση

Με αύξηση +40,1% στις επισκέψεις, +50,8% στις διανυκτερεύσεις και +32,6% στις εισπράξεις, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου αποτελεί την πιο δυναμική είσοδο της χρονιάς. Το μέσο έσοδο ανά διανυκτέρευση (64€) παραμένει χαμηλό σε σύγκριση με την υπόλοιπη χώρα, όμως η εκρηκτική άνοδος υποδηλώνει ισχυρή δυναμική ανάπτυξης, με περιθώρια βελτιστοποίησης του μίγματος ταξιδιωτών.

Ήπειρος: Από το περιθώριο στον τουριστικό χάρτη

Η Ήπειρος κατέγραψε εντυπωσιακές επιδόσεις (+19,8% επισκέψεις, +24,8% διανυκτερεύσεις, +19,2% εισπράξεις), αν και παραμένει η Περιφέρεια με τη χαμηλότερη μέση δαπάνη ανά επίσκεψη (192€). Η γεωγραφική της θέση και η εγγύτητα με την Αλβανία λειτουργούν θετικά για την ανάπτυξη διασυνοριακού τουρισμού χαμηλότερου κόστους, ωστόσο χρειάζεται διαφοροποίηση και προσέλκυση πιο «ποιοτικών» τουριστών με στόχο τη μεγιστοποίηση εισοδήματος ανά επίσκεψη.

Στερεά Ελλάδα, Δυτική Ελλάδα και Ανατολική Μακεδονία & Θράκη: Οι «σιωπηλοί νικητές»

Οι τρεις Περιφέρειες κατέγραψαν ισχυρές αναπτυξιακές επιδόσεις:

• Στερεά Ελλάδα: +32% εισπράξεις, +23% αύξηση δαπάνης ανά επίσκεψη, +46% ανά διανυκτέρευση.
• Δυτική Ελλάδα: +24,2% στις εισπράξεις, +14% δαπάνη ανά επίσκεψη.
• Ανατολική Μακεδονία και Θράκη: +18,3% εισπράξεις, +12,7% επισκέψεις.

Τα στοιχεία καταδεικνύουν σαφώς ότι περιοχές εκτός του στενού τουριστικού «πυρήνα» μπορούν να αποκτήσουν κρίσιμο ρόλο στην επόμενη ημέρα του ελληνικού τουρισμού, εφόσον ενισχυθούν με τις κατάλληλες υποδομές και branding.

Αττική: Η μητροπολιτική σταθερά με αμερικανικό στήριγμα

Η Περιφέρεια Αττικής ξεχώρισε με αύξηση +11,4% στις επισκέψεις και +25,5% στις εισπράξεις. Οι ΗΠΑ αποτελούν πλέον την πρώτη πηγή επισκεπτών και εσόδων για την περιοχή, μετατρέποντας την Αθήνα σε all-year city break προορισμό υψηλών αποδόσεων. Με μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση στα 99€ και ανά επίσκεψη στα 541€, η Αττική αναδεικνύεται σε επενδυτικό σημείο αναφοράς για city hotels, luxury apartments και εμπειρικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Νότιο Αιγαίο και Κρήτη: Ώριμοι πρωταγωνιστές με ανάμεικτες επιδόσεις

Το Νότιο Αιγαίο παραμένει ο κορυφαίος σε εισπράξεις (5,7 δισ. ευρώ) και σε διανυκτερεύσεις (51 εκατ.). Η μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση φτάνει τα 111€, η υψηλότερη στη χώρα. Ωστόσο, ο κορεσμός και η πίεση στα κόστη λειτουργούν ως περιοριστικοί παράγοντες για περαιτέρω ανάπτυξη.

Η Κρήτη, με υψηλή δαπάνη ανά επίσκεψη (767€), καταγράφει πτώση -12,1% στις εισπράξεις, σημάδι πιθανής εξάντλησης της υπεραπόδοσης των προηγούμενων ετών. Απαιτείται στρατηγικός επαναπροσδιορισμός, ιδιαίτερα σε σχέση με την ποιότητα του προϊόντος και την προώθηση νέων θεματικών μορφών τουρισμού.

Οι «χαμένοι» της χρονιάς

Η Δυτική Μακεδονία είναι η μοναδική Περιφέρεια που εμφανίζει μείωση σε όλους τους δείκτες: -2,2% επισκέψεις, -14,5% διανυκτερεύσεις, -6,9% εισπράξεις. Παράλληλα, η Κεντρική Μακεδονία και οι Ιόνιοι Νήσοι καταγράφουν μικρές ή αρνητικές μεταβολές, παρά το μεγάλο όγκο επισκεπτών. Το χαμηλό έσοδο ανά διανυκτέρευση (48€ στην Κ. Μακεδονία) υποδεικνύει χαμηλή ποιότητα και μικρή προστιθέμενη αξία.

Το νέο τουριστικό τοπίο: Ποιες Περιφέρειες θα προσελκύσουν επενδύσεις;

Η αναδιανομή της τουριστικής ζήτησης δημιουργεί ευκαιρίες για:

• Εναλλακτικά projects σε Ηπειρο, Βόρειο Αιγαίο και Δυτική Ελλάδα.
• Προσανατολισμό στην ποιότητα σε Κρήτη, Αττική και Ιόνιο.
• Ολοκληρωμένα στρατηγικά πλάνα σε Περιφέρειες όπως η Στερεά Ελλάδα που έχουν momentum αλλά υστερούν σε προβολή και branding.

Ο τουρισμός δεν είναι πλέον μόνο υπόθεση «ήλιου και θάλασσας». Οι Περιφέρειες που επενδύουν σε διαφοροποίηση, εμπειρίες και ποιότητα υπηρεσιών είναι εκείνες που θα κερδίσουν το ενδιαφέρον της επενδυτικής κοινότητας τα επόμενα χρόνια.