Η Ισπανία κυνηγά τις παράνομες ενοικιάσεις σπιτιών- πρόστιμο στην Airbnb στην Καταλονία

Μεγάλες αναταράξεις στον ξενοδοχειακό κλάδο της Ευρώπης έχουν προκαλέσει οι ενοικιάσεις κατοικιών μικρής διάρκειας και με χαμηλό κόστος σε τουρίστες, που καταχωρούνται σωρηδόν σε μεγάλα site στο διαδίκτυο. Οι αντιδράσεις των ξενοδόχων, οι οποίοι βλέπουν τα έσοδά τους να συρρικνώνονται, το ελλιπές νομικό πλαίσιο που δεν έχει προλάβει να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και η φοροδιαφυγή αποτελούν κόκκινο πανί για την αποδοχή του νέου τύπου τουριστικής διαμονής, ο οποίος αν ξεχωρίζει για κάτι, αυτό είναι η δυναμική που έχει αναπτύξει μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.

Μετά την εμπλοκή στα αμερικανικά δικαστήρια της Airbnb, της μεγαλύτερης ψηφιακής πλατφόρμας στον κόσμο που φιλοξενεί καταχωρήσεις ενοικιαζόμενων κατοικιών στο διαδίκτυο, στην άλλη όχθη του Ατλαντικού οι ξενοδόχοι της Μαδρίτης ζητούν τη θεσμοθέτηση αυστηρότερου πλαισίου για τις προϋποθέσεις των τουριστικών καταλυμάτων που καταχωρούνται στο διαδίκτυο, ώστε να μπορούν να λειτουργούν με ίσους όρους ως προς τις ξενοδοχειακές μονάδες.

Ήδη, οι αρχές της Καταλονίας επέβαλλαν στην Airbnb πρόστιμο ύψους 30.000 ευρώ με την κατηγορία ότι ενοικίαζε τουριστικά καταλύματα που δεν διέθεταν άδεια. Πρόκειται για το πρώτο μέτρο κατά της δραστηριοποίησης της Airbnb που λαμβάνεται επί Ευρωπαϊκού εδάφους.

Πρόστιμα «έπεσαν» και σε άλλα επτά αντίστοιχα site, ενώ οι αρχές της Καταλονίας ξεκίνησαν διεξοδικές έρευνες με ορίζοντα ενός έτους σε ενοικιαζόμενα τουριστικά καταλύματα, κάτι που ήδη έχει οδηγήσει στο κλείσιμο 253 ιστοσελίδων ενοικίασης.

Μάλιστα, η Airbnb θα πρέπει να συμμορφωθεί με τη νομοθεσία της Καταλονίας για τις ενοικιάσεις τουριστικών καταλυμάτων, διαφορετικά η κυβέρνηση απειλεί να μπλοκάρει την πρόσβαση των χρηστών σε αυτό.

Σύμφωνα με τα δεδομένα που δίνει η Ισπανική Συνομοσπονδία Ξενοδοχείων και Τουριστικών Καταλυμάτων (CEHAT), επί του παρόντος υπάρχουν συνολικά 1,4 εκατ. νόμιμες κλίνες στην Ισπανία, όμως διαθέσιμες στην αγορά είναι και άλλες που υπερβαίνουν τα 2 εκατ. και αντιστοιχούν σε κατοικίες που προσφέρονται προς ενοικίαση σε ιστοσελίδες στο διαδίκτυο.

 Ο αντίκτυπος της ενοικίασης των κατοικιών στη νόμιμη βιομηχανία των ξενοδοχείων της Ισπανίας χαρακτηρίζεται «σοβαρός». Ο πρόεδρος της CEHAT, Juan Molas, έχει δηλώσει ότι οι πληρότητες των ξενοδοχείων της χώρας το 2013 ήταν στα ίδια επίπεδα σχεδόν με τις πληρότητες του 2008 (51%), την ώρα που οι αριθμοί των τουριστών από το εξωτερικό πέρυσι ξεπέρασαν κατά πολύ τους αντίστοιχους του 2008! Ο ίδιος αποδίδει τόσο τις απώλειες πληροτήτων όσο και τη μείωση των τιμών των ξενοδοχείων, η οποία έφτασε το ίδιο χρονικό διάστημα το 15%, στην ανάπτυξη της παράνομης ενοικίασης κατοικιών. 

Τα ζητήματα που ανακύπτουν σε κάθε χώρα σχετικά με τις ενοικιαζόμενες κατοικίες είναι ότι πιέζουν προς τα κάτω τις τιμές των ξενοδοχείων, στερούν έσοδα από τις κυβερνήσεις λόγω φοροδιαφυγής, αυξάνουν την παράνομη εργασία, παραβιάζουν τα δικαιώματα του καταναλωτή σχετικά με θέματα ασφάλειας και ποιότητας υπηρεσιών. 

Στην Ισπανία οι ξενοδόχοι θέτουν ακόμα και θέμα πιθανής ζημιάς στην εικόνα της χώρας ως τουριστικού προορισμού, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας την Τρίτη, οπότε η CEHAT παρουσίασε το μανιφέστο της για τις αρνητικές επιπτώσεις της παράνομης δραστηριοποίησης των κατοικιών αυτών. «Δεν είμαστε κατά των ενοικιάσεων κατοικιών εφόσον πληρούν τις διατάξεις, όπως γίνεται στα ξενοδοχεία», θα πει ο Juan Molas επισημαίνοντας ότι οι νέες τεχνολογίες συνέβαλλαν στη διόγκωση ενός φαινομένου που πάντα υπήρχε.

Να σημειωθεί ότι η Βαρκελώνη βρίσκεται στην πρώτη τετράδα των δημοφιλέστερων προορισμών του κόσμου στους χρήστες της Airbnb, οι οποίοι μπορούν να διαλέξουν ανάμεσα σε 14.000 καταχωρήσεις.

Σε έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό της εταιρίας στις αρχές του χρόνου, μάλιστα, αποτυπώθηκαν 175 εκατ. δολάρια οικονομικής δραστηριότητας στη Βαρκελώνη τα οποία δημιουργήθηκαν από αυτήν σε ετήσια βάση, ενώ καταγράφηκε και η δημιουργία 4.000 νέων θέσεων εργασίας.

Διευκολύνεται η ενοικίαση στο Λονδίνο

Διαφορετικό δρόμο ακολουθεί το Λονδίνο. Μέχρι σήμερα η νομοθεσία προέβλεπε ότι οι ιδιοκτήτες που επιθυμούσαν να ενοικιάσουν τις κατοικίες τους για λιγότερο από τρεις μήνες, έπρεπε να κάνουν αίτηση στο Greater London Council για να πάρουν τη σχετική άδεια.

Ωστόσο, μετά από τροπολογία που πέρασε τον Ιούνιο οι περιορισμοί αυτοί αίρονται, επιτρέποντας τους ιδιοκτήτες κατοικιών στη βρετανική πρωτεύουσα – καθότι στην υπόλοιπη χώρα δεν ίσχυαν οι περιορισμοί αυτοί – να ενοικιάζουν τα σπίτια τους χωρίς να φοβούνται για τυχόν κυρώσεις του νόμου. 

Είναι χαρακτηριστικό ότι στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012, οι ιδιοκτήτες κατοικιών που επιθυμούσαν να ενοικιάσουν τις κατοικίες τους σε ξένους θεατές και προπονητές χωρίς προηγούμενη άδεια, απειλούνταν με πρόστιμα που έφταναν τις 20.000 λίρες και με εγγραφή στο ποινικό μητρώο. 

Τα Συμβούλια ισχυρίζονταν ότι οι παραμονές μικρής διάρκειας επέτειναν την εγκληματικότητα, τη ρύπανση του περιβάλλοντος και αποδομούσαν τις τοπικές κοινωνίες.