Ανησυχία έχει προκληθεί το τελευταίο διάστημα στον εγχώριο κατασκευαστικό κλάδο, καθώς οι εκπρόσωποί του θεωρούν πως η αστάθεια που παρατηρείται στις τιμές των πρώτων υλών των κατασκευαστικών υλικών αναμένεται να δημιουργήσει δυσκολίες στην πρόοδο της υλοποίησης του μακροοικονομικού σχεδίου της Κυβέρνησης για επενδύσεις προς αποκατάσταση-βελτίωση κατοικιών, το οποίο υποστηρίζεται με κονδύλια από τα ευρωπαϊκά Ταμεία (Next Generation, Σχέδιο Ανάκαμψης, Μετασχηματισμού και Ανθεκτικότητας). Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα η εργοδοτική ένωση κατασκευαστών δομικών υλικών (CEPCO), το εν λόγω πρόγραμμα είναι «προικισμένο» με χρηματικές ενισχύσεις της τάξεως πλησίον των 6 δισ. ευρώ, ωστόσο η άνοδος των τιμών των δομικών υλικών και συναφώς του κατασκευαστικού κόστους θέτει σε κίνδυνο την υλοποίησή του.
Το ζήτημα του αυξημένου και διακυμαινόμενου κόστους των δομικών υλικών, το οποίο προκαλεί υπερβάσεις κόστους στα έργα αποκατάστασης κατοικιών, περιπλέκεται ακόμη περισσότερο εάν ληφθεί υπόψη ότι τα κρατικά και ενωσιακά κεφάλαια διοχετεύονται κατ’ αρχάς στις τοπικές Αυτόνομες Κυβερνήσεις και μέσω αυτών δίδονται στην εκτέλεση των έργων, με αποτέλεσμα να σημειώνονται ακόμη μεγαλύτερες καθυστερήσεις και κενά μεταξύ αρχικών εκτιμήσεων κόστους και πραγματικού κόστους αγορών δομικών υλικών, δεδομένου ότι οι προμηθευτές υλικών μετά βίας μπορούν να εγγυηθούν τις τιμές τους για μία μόλις εβδομάδα. Λογική συνέπεια του ανωτέρω γεγονότος είναι ότι οι κατασκευαστικές εταιρείες που ασχολούνται με έργα ανακαινίσεων-βελτιώσεων περιορίζουν κατά το δυνατόν τον χρόνο ισχύος των προσφορών τους για τα έργα ώστε να μην εγκλωβίζονται σε ζημιογόνες συμβάσεις, ενώ για αρκετά έργα δεν κατατίθενται καν αιτήματα υπαγωγής σε χρηματοδότηση, με συνέπεια να δημιουργείται αδυναμία απορρόφησης των διαθέσιμων κρατικών και ευρωπαϊκών κονδυλίων που είναι διαθέσιμα για τα εν λόγω έργα. Ένα άλλο πρόβλημα που συντείνει στην μη επαρκή υλοποίηση τέτοιων κατασκευαστικών έργων συνιστά η έλλειψη σαφήνειας στα φορολογικά κίνητρα που παρέχει το κράτος για την υλοποίηση τέτοιων επενδυτικών σχεδίων.
Οι εκπρόσωποι του εγχώριου κατασκευαστικού κλάδου προτείνουν να τεθεί σε εφαρμογή, όσον αφορά τα προαναφερθέντα έργα αποκατάστασης κατοικιών, ένας μηχανισμός αναπροσαρμογής των τιμών των δομικών υλικών, ανάλογος με εκείνον που εφαρμόζεται στα δημόσια έργα, με προοδευτική μοριοδότηση των εταιρειών με βάση το πραγματικό κόστος των έργων, ο οποίος θα εγγυάται ότι το πρόσθετο κόστος που υφίστανται οι κατασκευαστικές εταιρείες στο πλαίσιο εκτέλεσης μίας σχετικής σύμβασης με το κράτος θα μπορεί τελικά να καλυφθεί από τον προϋπολογισμό των εν λόγω έργων, τα οποία πληρώνονται από το κράτος με την στήριξη των προαναφερθέντων ευρωπαϊκών κονδυλίων. Σημειώνεται ότι το αρμόδιο Υπουργείο Μεταφορών, Κινητικότητας και Αστικής Ατζέντας έχει ήδη υπογραμμίσει την πολυπλοκότητα της εφαρμογής αυτού του τύπου μηχανισμού που προτείνει η CEPCO.
Επισημαίνεται ότι η ισπανική κυβέρνηση προβλέπει την υλοποίηση περισσότερων από μισό εκατομμύριο επιδοτούμενων έργων και δράσεων αποκατάστασης και βελτιώσεων έως τον Ιούνιο του 2026 (συγκεκριμένα 510.000) και τη δημιουργία περισσότερων από 180.000 θέσεων εργασίας, μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης, Μετασχηματισμού και Ανθεκτικότητας, το οποίο έχει κατευθύνει σημαντικό μέρος των ενωσιακών κονδυλίων ενισχύσεων σε έργα επισκευής κτιρίων κατοικιών, σπιτιών και γειτονιών.
Οι πληροφορίες προέρχονται από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων στη Μαδρίτη.