Το όνειρο έγινε πραγματικότητα! Η μικρή Πάφος είναι, και επίσημα, η Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017! Σε μια φαντασμαγορική τελετή, που έγινε το βράδυ του Σαββάτου 28 Ιανουαρίου 2017 στην ανακαινισμένη κεντρική πλατεία της πόλης, και παρά το τσουχτερό κρύο, δεκάδες εκατοντάδες πολίτες της Πάφου αλλά και από όλη την Κύπρο, νέοι, γέροι και μικρά παιδιά έγιναν ένα και απόλαυσαν μια μοναδική στο είδος της εκδήλωση. Το υπέροχο σκηνικό που στήθηκε και οι εξαιρετικοί συντελεστές, που έβγαλαν στην σκηνή τον καλύτερό τους εαυτό, «μάγεψαν» τους πάντες και «έκλεψαν» τις εντυπώσεις σε μια καθόλα όμορφη γιορταστική ατμόσφαιρα, αντάξια της ιστορίας της πόλης του Κινύρα, η οποία έχει πλέον στραμμένα πάνω της όλα τα «πολιτιστικά βλέμματα» της Ευρώπης.
Αποκορύφωμα όλων, ήταν όμως το πέσιμο της... αυλαίας της τελετής έναρξης με τη μοναδική και ανεπανάληπτη μουσική συνάντηση της Άλκηστις Πρωτοψάλτη και του Δώρου Δημοσθένους με μια πλειάδα αξιόλογων ερμηνευτών, που «ταξίδευσαν» με τις μοναδικές τους εκτελέσεις το φιλόμουσο κοινό της Κύπρου, αφού στην Πάφο βρέθηκε κόσμος από κάθε γωνιά της Κύπρου, γιορτάζοντας όλοι μαζί και με πλατιά χαμόγελα αισιοδοξίας την έναρξη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Πλέον, η πρώτη πρωτεύουσα του νησιού έχει μπει σε μια νέα εποχή ευημερίας και ανάπτυξης, με ... «ούριους ανέμους» να φυσούν, έχοντας φάρο και καθοδηγητή τον Πολιτισμό και την ανάδειξη της πλούσιας ιστορίας που κουβαλά ένας τόπος ευλογημένος, με απίστευτη πολιτιστική κληρονομιά.
Στην τελετή έναρξης σημαντική ήταν η παρουσία 40 αντιπροσώπων από άλλες Πολιτιστικές Πρωτεύουσες, μεγάλου αριθμού ξένων Ευρωπαϊκών Πρεσβειών στην Κύπρο, όπως επίσης και 100 ξένων μέσων και δημοσιογράφων από την Ευρώπη και την Ασία. Πέραν από τους επίσημους προσκεκλημένους, στην τελετή παρευρέθηκαν ο Πρόεδρος της Βουλής και προεδρεύων της Δημοκρατίας, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου και αρχηγοί κομμάτων.
Μιλώντας πρώτος στην εκδήλωση, φανερά συγκινημένος και περήφανος, ο πρόεδρος του Οργανισμού Πάφος2017 Δρ. Χρίστος Πατσαλίδης τόνισε:
«Νιώθω βαθύτατη τιμή και χαρά αλλά και συγκίνηση ως Πρόεδρος του Οργανισμού Πάφος2017 που η πόλη μου, η πόλη μας, η επαρχία της Πάφου αλλά και ολόκληρη η Κύπρος υποδέχεται απόψε και επίσημα τον ιστορικό τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, που μοιραζόμαστε με την πόλη του Aarhus της Δανίας. Υποδεχόμαστε απόψε στη Πάφο, την Ευρώπη και τους λαούς της, τον κοινό πολιτισμό και τις κοινές αξίες που η δική μας η πόλη, η δική μας χώρα, όχι μόνο αποτελούν μέρος τους αλλά και συνδιαμόρφωσαν στο πέρασμα των αιώνων. Όλα αυτά για τα οποία δουλέψαμε σκληρά, το όραμα για το οποίο δούλεψε η Πάφος, οι κάτοικοι της, απόψε γίνονται πραγματικότητα. Εδώ, τώρα αρχίζει ένα ταξίδι που θα κρατήσει πιστεύω, όχι μόνον ένα ολόκληρο χρόνο, αλλά και για τα πολλά επόμενα χρόνια. Η έναρξη του σημαντικότερου πολιτιστικού θεσμού στην ιστορία της Ευρώπης είναι, για τη μικρή μας Πάφο, τιμή και ευθύνη αλλά ταυτόχρονα και μια προοπτική και ένα άνοιγμα.
Το πρόγραμμα της ΠΠτΕ «Ανοικτό Εργοστάσιο Πολιτισμού» αποτελεί μοναδική ευκαιρία όχι μόνο να δημιουργήσουμε σε ανοικτούς χώρους, σε χώρους ιδιαίτερους και ιστορικά φορτισμένους, αλλά και ν΄ανοίξουμε τα μάτια και τις αισθήσεις μας, ν΄ανοίξουμε και να γεφυρώσουμε πολιτισμούς, να σμικρύνουμε διαφορές ανάμεσα στις κοινότητες μας και βεβαίως να συνομιλήσουμε και να συνδημιουργήσουμε με τους υπόλοιπους λαούς και πολιτισμούς της Ευρώπης. Η Πολιτιστική Πρωτεύουσας της Ευρώπης είναι η ευκαιρία για την Πάφο μας να γίνει μια σύγχρονη δυναμική πόλη, που παράγει και στηρίζει πολιτισμό αλλά και προσκαλεί και εμπλέκει ενεργά όλους τους κάτοικους και επισκέπτες της, να ταξιδέψουν μαζί με το πρόγραμμα της πολιτιστικής Πρωτεύουσας Πάφος2017 και ν΄ανακαλύψουν δράσεις, γεγονότα, εκδηλώσεις ανακαλύπτοντας μέσα από αυτά τους ίδιους τους εαυτούς τους, την ιστορία, τον πολιτισμό αλλά και να θέσουν στέρεες βάσεις για το κοινό μας μέλλον.»
Ο Δήμαρχος της Πάφου Φαίδωνας Φαίδωνος στον δικό του χαιρετισμό τόνισε: «Η Πάφος ήταν πάντοτε περήφανη για την ιστορία και τον Πολιτισμό της. Όμως απόψε, ως οικοδέσποινα της πιο μεγάλης Ευρωπαϊκής γιορτής του Πολιτισμού, μαζί με το Aarhus της Δανίας, δικαιολογημένα νιώθει μεγαλύτερη υπερηφάνεια... Έχοντας επίγνωση ότι η εθνική ταυτότητα και ευρωπαϊκή συνείδηση μπορούν να συνυπάρχουν, προσβλέπουμε μέσα από το Ανοικτό Εργοστάσιο Πολιτισμού και υποσχόμαστε να δώσουμε μια μεγάλη συνέχεια σε αυτό που συμβολικά αρχίζει απόψε...!»
Από τη δική του πλευρά ο Ευρωπαίος Επίτροπος Χρήστος Στυλιανίδης, αφού εξέφρασε τη χαρά του που ως Ευρωπαίος Επίτροπος αλλά και ως Κύπριος πολίτης βρίσκεται, σε μια τόσο σημαντική εκδήλωση τόνισε: «Το Πάφος2017 στέλνει ένα καθαρό μήνυμα διαφάνειας και ανοίγματος των πεποιθήσεων και των οριζόντων. Της αποδοχής των άλλων Πολιτισμών και της διαφορετικότητας και αναδεικνύει τη σημασία της ανοιχτής κοινωνίας. Η Πάφος έχει βιώσει τις αξίες της Πολιτιστικής ανταλλαγής. Η πλούσια ιστορία της το μαρτυρεί. Ανέκαθεν υπήρξε μια πύλη στην Ευρωπαϊκή Μεσόγειο. Διαφορετικές κοινότητες συνυπάρχουν εδώ από καιρό. Η πολυπολιτισμικότητα είναι απλά μέρος του DNA της πόλης. Είμαι περήφανος που βλέπω την Πατρίδα μου να φιλοξενεί για πρώτη φορά μια από τις πιο πολυτιμότερες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Το Πάφος2017 θα ανάψει, χωρίς αμφιβολία, ένα πολύ λαμπρό φως σε αυτή τη γωνιά της Μεσογείου, παρουσιάζοντας την πλούσια παράδοσή της, τους μύθους και θρύλους της, φέρνοντας στο προσκήνιο τις αξίες της ανοχής, της διαφορετικότητας και της πολυπολιτισμικότητας».
Τον χαιρετισμό του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, που απουσίαζε στο εξωτερικό, ανέγνωσε ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού Κώστας Καδής:
«Η εναρκτήρια αυτή τελετή, η οποία εμπνέεται από τους ιδρυτικούς μύθους της γέννησης της πόλης, αναμφίβολα αποτελεί μια ιστορική στιγμή, όχι μόνο για την Πάφο αλλά και για ολόκληρη την Κύπρο. Με το σύνθημα «Συνδέοντας Ηπείρους, Γεφυρώνοντας Πολιτισμούς», η Πάφος ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017, στέλνει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο τα δικά της ηχηρά μηνύματα πολιτισμού και ειρήνης. Σε μια χρονική περίοδο που η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μάστιγα της τρομοκρατίας, γειτονικές μας περιοχές πλήττονται από ένοπλες συρράξεις, μετανάστες παλεύουν καθημερινά σε αντίξοες συνθήκες με την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, το θεματικό πρόγραμμα των δράσεων της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2017 στέλνει ελπιδοφόρα μηνύματα προάγοντας την ειρήνη διαμέσου της Τέχνης και του Πολιτισμού.
Την ειρήνη και την επανένωση, την οποία επιδιώκουμε και για την Πατρίδα μας, μέσα από τη διαδικασία των εντατικών διαπραγματεύσεων και του διαλόγου που βρίσκονται σε εξέλιξη. Ευελπιστούμε στην ευόδωση των προσπαθειών μας, προκειμένου όλοι οι νόμιμοι κάτοικοι αυτού του τόπου, με σεβασμό στη διαφορετικότητα και στα ανθρώπινα δικαιώματα, να μπορούν να συνυπάρχουν σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας. Δεν θα πάψουμε ποτέ να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση και για αυτό δεν παύουμε ποτέ να ελπίζουμε. Η κυβέρνηση από την αρχή στήριξε έμπρακτα την υλοποίηση των δράσεων της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, ενισχύοντας ποικιλότροπα τις ενέργειες των ανθρώπων του Οργανισμού Πάφος2017. Θεωρείται άξιο επαίνου το γεγονός ότι η Πάφος, η μικρότερη πληθυσμιακά Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης που αναλαμβάνει τέτοια διοργάνωση, κατόρθωσε να διαμορφώσει το απαιτητικό πρόγραμμα που προϋποθέτει ένας τέτοιος θεσμός με ιδιαίτερα χαμηλό προϋπολογισμό, συγκριτικά με άλλες αντίστοιχες διοργανώσεις στην Ευρώπη, χωρίς ωστόσο να υστερεί σε ποιότητα καλλιτεχνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων.
Παρά το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα και τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες, φθάσαμε με επιτυχία στη σημερινή μέρα χάρη στη συλλογική προσπάθεια, τη συστηματική δουλειά και τη συνεργασία του Οργανισμού Πάφος2017, με οργανωμένους κοινωνικούς φορείς και ιδιαιτέρως με καλλιτέχνες και δημιουργούς της Κύπρου και του εξωτερικού, με σχολεία, με εθελοντές, χορηγούς και άλλους, καθώς και με τη στήριξη της Πολιτείας. Η επιτυχία μέσω της συνένωσης δυνάμεων και της συνεργασίας για το κοινό καλό στέλνει σε όλους μας ευρύτερα μηνύματα. Ειδικότερα, το πολιτιστικό πρόγραμμα του Πάφος2017, έλαβε μέσω του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού συνολική χρηματοδότηση ύψους 5 εκατομμυρίων, ενώ με τη συνδρομή της Πολιτείας δημιουργήθηκαν ή αναβαθμίστηκαν μια σειρά από πολιτιστικές υποδομές στην περιοχή της Πάφου.
Αξιοσημείωτες υπήρξαν και οι συνέργειες μεταξύ της Παιδείας και του Πολιτισμού, οι οποίες αποτέλεσαν σημαντική παράμετρο του όλου προγράμματος. Με αφορμή το πολιτιστικό αυτό γεγονός, το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού έθεσε ως υπό έμφαση στόχο για τη φετινή χρονιά την ενδυνάμωση της σχέσης ανάμεσα στην Παιδεία και στον Πολιτισμό, ενθαρρύνοντας τα σχολεία να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εκατοντάδες πολιτιστικές δράσεις από σχολεία ολόκληρης της Κύπρου έχουν ήδη διοργανωθεί ή προγραμματίζονται μέσα στην επόμενη περίοδο. Η Πάφος, ως Ανοικτό Εργοστάσιο Πολιτισμού, γίνεται μια τεράστια υπαίθρια σκηνή, πάνω στην οποία η ιστορική παράδοση συνυπάρχει και συνομιλεί με σύγχρονους τρόπους σκέψης και δημιουργίας. Η τελετή έναρξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, Πάφος2017 αποτελεί μια γιορτή που διευρύνει τους πνευματικούς και πολιτιστικούς ορίζοντες της πόλης μέσα από την αμφίδρομη σχέση του χθες και του σήμερα.
Μια γιορτή που αγκαλιάζει απλόχερα τη διαπολιτισμική επικοινωνία ανάμεσα σε πολίτες και καλλιτεχνικούς δημιουργούς της Κύπρου, της Ευρώπης και του κόσμου. Συγχαίρω θερμά τον Πρόεδρο και τα Μέλη του Οργανισμού Πάφος2017, για την πολύτιμη και καταλυτική συμβολή τους σε αυτή την μεγάλη και σπουδαία διοργάνωση. Τα συγχαρητήρια μου εκφράζω στην τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς που με τις υπηρεσίες τους βοήθησαν στην υλοποίηση αυτής της προσπάθειας. Συγχαίρω τους μαθητές, τους εκπαιδευτικούς και τους εθελοντές για την πολύπλευρη στήριξη τους, τους χορηγούς για την ενίσχυση της διοργάνωσης και τους καλλιτέχνες-δημιουργούς, που με τη συμμετοχή τους συνδέουν Ηπείρους και Γεφυρώνουν Πολιτισμούς. Με τη βεβαιότητα ότι οι προγραμματισμένες δράσεις της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης Πάφος2017 θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον κάθε Ευρωπαίου πολίτη, εύχομαι από καρδιάς κάθε επιτυχία για τη συνέχεια.»
Η τελετή έναρξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης Πάφος2017 ανέδειξε με τον πλέον παραστατικό τρόπο την ιστορία, την πολυπολιτισμικότητα και τον σύγχρονο πολιτισμό της Πάφου, ως αναπόσπαστο μέρος του ευρύτερου ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η επίσημη… πρεμιέρα ήταν εμπνευσμένη από τους μύθους της Πάφου, με αφετηρία τον ιδρυτικό μύθο του Πυγμαλίωνα και της Γαλάτειας, υπομνηματίζοντας έτσι ότι η Πάφος είναι η ίδια ένα έργο τέχνης. Στο πλαίσιο της τελετής η δραματουργική παρουσίαση, πέραν από την αναφορά στη γέννηση της Πάφου, παρουσίασε τις κεντρικές έννοιες του Ανοικτού Εργοστασίου Πολιτισμού, όπως το «άνοιγμα» της Πάφου στο σταυροδρόμι ανάμεσα σε πολιτισμούς και ηπείρους.
Δεκάδες ήταν οι πρωταγωνιστές, αποτελούμενοι από επαγγελματίες χορευτές, νέους, 315 παιδιά από τη Δημοτική Εκπαίδευση, που κρατούσαν υπέροχα φαναράκια και διηγήθηκαν την ιστορία της γέννησης της Πάφου, καθώς και εθελοντές από όλο το νησί. Στη σκηνή έσμιξαν αρμονικά Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι μουσικοί και τραγουδιστές, οι οποίοι ένωσαν τις φωνές τους με την χορωδία και την ορχήστρα τζαζ από το Aarhus, την αδελφή Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Μοναδικές συνθέσεις και πρωτότυπες διασκευές μουσικών έργων, χορογραφίες, κινούμενες εικόνες σηματοδότησαν την πιο ιστορική πολιτιστική μέρα της Κύπρου.