Τα τελευταία χρόνια γίνονται αξιόλογες δράσεις προκειμένου να διασκεδαστεί η αντίληψη που έχουμε ότι ο εγχώριος τουρισμός περιορίζεται στο τρίπτυχο «ήλιος, θάλασσα και τα αρχαία μου». Ένδειξη του αξιόλογου χαρακτήρα αυτών των δράσεων αποτελεί και ο, σχετικά πρόσφατος, νόμος 4276/2014, στον οποίο ορίζονται πλέον ειδικές μορφές τουρισμού, όπως ο οινοτουρισμός. Μία εκ των πτυχών του οινοτουρισμού είναι τα Μουσεία Οίνου, όπου ο επισκέπτης βιώνει ένα φάσμα εμπειριών.
Τα Μουσεία Οίνου αποτελούν, πραγματικά, μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση μουσείου, καθώς τις περισσότερες φορές η ίδια ανάπτυξη της μουσειολογικής ιδέας τους επιτρέπει και σχεδόν επιβάλλει τόσο τη χρήση του κτηρίου όσο και του περιβάλλοντος χώρου. Στην κτηριακή μονάδα ή συγκρότημα εκτίθεται η συλλογή, ενώ στον περιβάλλοντα χώρο συνήθως αναπτύσσεται ο αμπελώνας. Ο συνδυασμός, λοιπόν, της «έσω» και της «έξω» ανάπτυξης του μουσειολογικού σχεδιασμού προσφέρει στον επισκέπτη μια ιδιαίτερη εμπειρία, η οποία ενισχύεται με την πιθανή ύπαρξη αιθουσών γευσιγνωσίας και την πιθανή γειτνίαση με οινοποιείο. Ακόμη, προς την κατεύθυνση ενίσχυσης του βιώματος, τα Μουσεία Οίνου πραγματοποιούν εκπαιδευτικά προγράμματα, ξεναγήσεις, δρώμενα, ομιλίες και ημερίδες, ενσωματώνοντας παράλληλα την κοινωνία.
Αναντίρρητα, τα Μουσεία Οίνου, μέσω της προσπάθειας για σύνθεση και προσφορά μιας ολιστικής εμπειρίας προς τους επισκέπτες, κατακτούν ένα σημαντικό ποσοστό από την πίτα της πολιτιστικής βιομηχανίας του ελεύθερου χρόνου. Στο σημείο αυτό, σχετικά με το πώς τα μουσεία εδραιώνονται όλο και περισσότερο ως πολιτιστικές βιομηχανίες του ελεύθερου χρόνου, αναφέρεται, ενδεικτικά, ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου υπήρξε αύξηση στις εισπράξεις των μουσείων σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Σε συνέχεια των ανωτέρω, διαπιστώνεται ότι χάρη στα Μουσεία Οίνου προωθείται το κρασί ως άυλη πολιτιστική κληρονομιά και ταυτόχρονα ενισχύεται η οικονομία και η αειφορία, τόσο σε τοπικό όσο και σε εγχώριο επίπεδο.
Κατά συνέπεια, αξιολογείται ως καίριας σημασίας η δημιουργία και η ύπαρξη πολιτισμικών μονάδων οίνου, όπου ο επισκέπτης βιώνοντας αισθητηριακά ενισχυμένες εμπειρίες θα γνωρίζει για το κρασί, τις κοινωνικές και πολιτιστικές του διαστάσεις, αλλά και για τους ίδιους τους ανθρώπους που συμβάλλουν στο να εξακολουθεί να αποτελεί το κρασί, διαχρονικά, σημαντικό μέρος του υλικού πολιτισμού μας.
(*) Η κυρία Πολύτιμη Κ. Αντωνιάδου είναι αρχαιολόγος