Δραστική περικοπή των ζημιών που επιβάρυναν τις τουριστικές επιχειρήσεις την περίοδο 2009-2012 καταγράφεται το 2013 και κυρίως το 2014, όταν ο τομέας του τουρισμού επανήλθε στην κερδοφορία, σύμφωνα με την ανάλυση των ισολογισμών των εταιρειών του κλάδου από την ICAP. H ανάλυση παρουσιάζει τη συνολική εξέλιξη των μεγεθών και αποτελεσμάτων των εταιρειών που δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς, με σκοπό να δοθεί μία συνολική εικόνα της πορείας των ελληνικών επιχειρήσεων στα «πέτρινα χρόνια» της κρίσης και να αποτυπωθούν οι απώλειες που υπέστη ο εταιρικός τομέας σε όλη τη διάρκειά της (2008-2014).
Η ευχάριστη διαπίστωση για τις τουριστικές επιχειρήσεις: είναι οι μόνες από όλους τους κλάδους, που αύξησαν το 2014 τα συνολικά κέρδη EBITDA (τα κέρδη μίας επιχείρησης πριν αφαιρεθούν τόκοι, φόροι, και απόσβεση), έναντι του 2008, ενώ βελτιώθηκε το περιθώριο μικτού κέρδους, από 22,26% το 2008 σε 25,91% το 2014, εξαιτίας της περικοπής του κόστους.
Αναλυτικά, οι σημαντικότερες εξελίξεις στις τουριστικές επιχειρήσεις κατά την περίοδο 2008-2014, είναι οι εξής:
- Το σύνολο ενεργητικού μειώθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,8% την περίοδο 2008-2014 συνολικά και διαμορφώθηκε σε €17,3 δισ. το 2014, μέγεθος χαμηλότερο κατά €3,2 δισ. σε σχέση με το 2008. Η αξία των καθαρών παγίων καλύπτει ποσοστό μεταξύ 76%-77% του ενεργητικού σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο
- Τα συνολικά ίδια κεφάλαια μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,8% την περίοδο 2008-2014 και περιορίστηκαν σε €8,4 δισ. το 2014.
- Όσον αφορά το συνολικό τραπεζικό δανεισμό (μεσο-μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις + βραχυπρόθεσμες οφειλές σε τράπεζες), παρατηρείται μείωση της χρηματοδότησης με μέσο ετήσιο ρυθμό 4,5% την περίοδο 2008-2014.
Όσον αφορά στα οικονομικά αποτελέσματα του τομέα παρατηρούνται τα εξής:
- Οι συνολικές πωλήσεις μειώθηκαν με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,1% την περίοδο 2008-2014, με συνέπεια να διαμορφωθούν σε €5,4 δισ. το 2014, έτος κατά το οποίο φαίνεται ότι ανακόπηκε η φθίνουσα τάση.
- Σε επίπεδο καθαρών αποτελεσμάτων, ο τομέας του τουρισμού ευνοήθηκε σημαντικά από την έντονη αύξηση των τουριστικών αφίξεων. Ήδη από το 2013 είχε καταγραφεί δραστική περικοπή των ζημιών που επιβάρυναν συνεχώς τον τομέα από το 2009. Τελικά, το 2014 ο τομέας τουρισμού επανήλθε στην κερδοφορία, με εγγραφή κερδών προ φόρου ύψους €207 εκατ.
- Τα συνολικά κέρδη EBITDA (τα κέρδη μίας επιχείρησης πριν αφαιρεθούν τόκοι, φόροι, και απόσβεση) διαμορφώθηκαν σε €1,2 δισ. το 2014, αισθητά αυξημένα σε σχέση με τα αντίστοιχα κέρδη του 2008, γεγονός που αναδεικνύει τον τουρισμό ως τον μοναδικό τομέα που εμφάνισε τέτοια βελτίωση.
- Αξίζει να επισημανθεί το γεγονός της βελτίωσης του περιθωρίου μικτού κέρδους, από 22,26% το 2008 σε 25,91% το 2014, εξαιτίας της περικοπής του κόστους.
Χάθηκε το 1/3 του ενεργητικού των ελληνικών επιχειρήσεων
Δραματικές επιπτώσεις είχε για το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων η 6ετής κρίση (2008-2014), σύμφωνα με την ανάλυση της ICAP. Ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλυ ICAP, κ.Νικήτας Κωνσταντέλλος, σχολιάζει σχετικά:
«Η Ελληνική οικονομία διανύει έναν πολλαπλά επίπονο δρόμο προσαρμογής τα τελευταία χρόνια. Μετά από μία μακρά περίοδο ύφεσης, η Ελληνική οικονομία εμφάνισε ενδείξεις ασθενούς ανάκαμψης το 2014 και στις αρχές του 2015, εν τούτοις οι εξελίξεις αυτές ανατράπηκαν στη συνέχεια, με συνέπεια το ΑΕΠ να βρίσκεται πάλι σε καθοδική τροχιά.
Μέσα σε 6 χρονιές έντονης κρίσης, οι Ελληνικές Επιχειρήσεις λειτουργώντας σ ένα ιδιαίτερα δυσμενές περιβάλλον, δέχτηκαν βαρύ πλήγμα. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων της ICAP Data Bank, οι απώλειες που υπέστησαν οι εταιρείες της «πραγματικής» οικονομίας στις οικονομικές χρήσεις 2009-2014 ήταν τεράστιες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το σύνολο των ελληνικών εταιρειών (εκτός τραπεζών) απώλεσε περισσότερο από το ⅓ του ενεργητικού τους, παράλληλα δε τα συνολικά ίδια κεφάλαια των εταιρειών συρρικνώθηκαν. Εντυπωσιακή ήταν επίσης η μείωση της συνολικής δραστηριότητας, αφού η σωρευτική απώλεια στο συνολικό κύκλο εργασιών άγγιξε το ιλιγγιώδες ποσό των 67 δισ. (-30%), γεγονός που οδήγησε σε επιδείνωση των περιθωρίων κέρδους και σε υπέρογκες ζημίες (26 δισ. αθροιστικά από το 2010-2014). Σε αυτό το νούμερο δεν συμπεριλαμβάνονται τα 60 δισ. ζημία που είχαν οι Τράπεζες σε 4 οικονομικές χρήσεις. Βέβαια, οι επί μέρους κλάδοι δραστηριότητας επηρεάσθηκαν σε διαφορετικό βαθμό και κάποιοι εξ αυτών επανήλθαν στην κερδοφορία.
Η Ελληνική οικονομία έχει τη δυνατότητα και την προοπτική να επανέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά, παρά τις αντιξοότητες. Όμως, στην παρούσα φάση η έντονη αβεβαιότητα που επικρατεί λόγω των παρατεταμένων διαπραγματεύσεων της χώρας και των δανειστών εταίρων της, ακυρώνει τις όποιες προοπτικές ανάκαμψης. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιστροφή στην ομαλότητα είναι η τήρηση των δεσμεύσεων και η σύναψη άμεσης συμφωνίας με τους Δανειστές, προκειμένου να αποκατασταθεί η οικονομική σταθερότητα και να διασφαλισθεί η ομαλή ροή χρηματοδότησης στην αγορά, γεγονός που θα επιτρέψει στις Ελληνικές Επιχειρήσεις να συμβάλουν αποφασιστικά στην έξοδο από την κρίση και την ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας».