Την τελευταία δεκαετία, ο ελληνικός τουρισμός έχει βρεθεί αντιμέτωπος με συνεχόμενες κρίσεις — πολιτικές, υγειονομικές, γεωπολιτικές και κλιματικές. Παρόλα αυτά, έχει καταφέρει όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να αναδειχθεί σε βασικό πυλώνα της εθνικής οικονομίας, επιδεικνύοντας αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα.
Στο Tornos News ανατρέξαμε στο αρχείο μας και σας παρουσιάζουμε σε αδρές γραμμές το χρονολόγιο των κρίσεων για τον ελληνικό τουρισμό την τελευταία δεκαετία, τη δεκαετία της απογείωσης των τουριστική μεγεθών αλλά και των προσκλήσεων που συνεπάγονται αυτής.
2015: Τουρισμός με capitals control
Η αρχή έγινε το 2015, σε μια χρονιά έντονης πολιτικής αστάθειας. Το δημοψήφισμα, η αβεβαιότητα για την παραμονή της χώρας στην ευρωζώνη και οι κεφαλαιακοί έλεγχοι προκάλεσαν κύμα ακυρώσεων και ανησυχία στις ξένες αγορές. Παρόλα αυτά, η τουριστική κίνηση δεν κατέρρευσε, αποδεικνύοντας τη δυναμική του κλάδου ακόμα και σε περιόδους κρίσης.
2016: Τουρισμός και προσφυγικό
Το 2016, η προσφυγική κρίση έφερε νέα πίεση – αυτή τη φορά στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Οι εικόνες με βάρκες και καταυλισμούς δημιούργησαν δυσμενή εντύπωση σε αγορές του εξωτερικού, με αποτέλεσμα την προσωρινή κάμψη της ζήτησης σε προορισμούς όπως η Λέσβος, η Κως και η Χίος.
2017-2019 η τριετία της ευφορίας και οι πρώτες φωνές για υπερτουρισμό
Ακολούθησε μια τριετία εκρηκτικής ανάπτυξης (2017–2019), με τον ελληνικό τουρισμό να καταγράφει διαδοχικά ρεκόρ αφίξεων και εσόδων. Η χώρα ξεπέρασε τους 30 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, όμως οι πρώτες ανησυχίες για υπερτουρισμό άρχισαν να εκδηλώνονται, κυρίως σε δημοφιλείς προορισμούς όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος.
2020: Πανδημία και ελληνικός τουρισμός
Το 2020 ήρθε η πανδημία του κορωνοϊού για να αλλάξει τα πάντα. Με κλειστά σύνορα και παγκόσμιες απαγορεύσεις μετακινήσεων, η τουριστική δραστηριότητα σχεδόν μηδενίστηκε. Η Ελλάδα βρέθηκε αντιμέτωπη με μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην ιστορία της, με τον τζίρο να υποχωρεί κατά 76% σε σχέση με το 2019.
2021: Επανεκκίνηση με πρωτόκολλα
Το 2021 ξεκίνησε η σταδιακή επανεκκίνηση του τουρισμού, υπό αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα και με εξάρτηση από last-minute κρατήσεις. Η αβεβαιότητα παρέμενε κυρίαρχη, όμως η Ελλάδα κατάφερε να σταθεί όρθια.
2022: Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία
Το 2022, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανέτρεψε τα δεδομένα για μια ακόμη φορά, οδηγώντας σε απώλεια δύο σημαντικών αγορών — της Ρωσίας και της Ουκρανίας — και επιτείνοντας την ενεργειακή κρίση. Το αυξανόμενο κόστος λειτουργίας έγινε πλέον ο μεγαλύτερος «πονοκέφαλος» για τις τουριστικές επιχειρήσεις.
2023: Οι πυρκαγιές στην Ρόδο
Το 2023 χαρακτηρίστηκε από τις καταστροφικές πυρκαγιές, με επίκεντρο τη Ρόδο. Οι εικόνες μαζικών εκκενώσεων και τουριστών να αποχωρούν με πλοία και λεωφορεία ταξίδεψαν σε διεθνή μέσα. Παράλληλα, πλημμύρες στη Θεσσαλία ανέδειξαν την ευαλωτότητα του τουρισμού στην κλιματική κρίση.
2024: τουρισμός Vs υπερτουρισμου
Το 2024 ήταν χρονιά δυναμικής επανόδου. Παρά τις προκλήσεις, η Ελλάδα κατέγραψε νέο ρεκόρ αφίξεων και τουριστικών εσόδων, ενισχύοντας τη θέση της ως προορισμός πρώτης γραμμής. Την ίδια στιγμή, όμως, η συζήτηση γύρω από τη βιωσιμότητα του ελληνικού τουριστικού μοντέλου και την ανάγκη αποσυμφόρησης κορεσμένων περιοχών γίνεται εντονότερη.
2025: Σεισμικές δονήσεις στη Σαντοίνη- Πολεμικές επιχειρήσεις στην Μέση Ανατολή
Και φτάνουμε στο 2025, με πρώτη κρίση τις παρατεταμένες σεισμικές δονήσεις στη Σαντορίνη και άλλα γειτονικά νησιά. Το κλίμα που δημιουργήθηκε έχει παρενέργειες στον τουρισμό του νησού, με τις ελπίδες ανάκαμψης να μετατίθενται για την καρδιά του καλοκαιριού.
Εδώ και λίγες ημέρες, εξάλλου, έχει ξεκινήσει η πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ισράηλ και Ιράν, που προκαλεί έντονο προβληματισμό στους επιχειρηματίες του τουρισμού και της εστίασης. Άγνωστ είναι, επί του παρόντος, τι επιπτώσεις θα έχει στις τουριστικές ροές από το Ισραήλ, που αποτελεί σταθερή αγορά για την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη, ενώ φέτος μερίδιο από την αγορά του Ισράηλ διεκδικεί και η Κέρκυρα.
Παράλληλα, η σημασία της αμερικανικής αγοράς γίνεται ακόμη πιο κομβική, σε ένα ευρύτερα ρευστό διεθνές περιβάλλον και με αφορμή τα τελευταία γεγονότα στο Λος Άντζελες αλλά και την πολιτική του Τραμπ σε ό,τι αφορά τους δασμούς.
Έως πότε ο ελληνικός τουρισμός θα περνάει τις κρίσεις στον αυτόματο πιλότο;
Μέσα σε αυτή τη δεκαετία, ο ελληνικός τουρισμός απέδειξε ότι μπορεί να προσαρμόζεται, να ανακάμπτει και να επανεφευρίσκει τον εαυτό του. Ωστόσο η παρούσα εν εξελίξει κρίση δεν θα πρέπει να περάσει αβροχοις ποσι από τους εμπλεκόμενους με τα τουριστικά πράγματα της χώρας.
Μπορεί αυτή τη στιγμή...με δηλώσεις κανείς να μην θέλρι να διαταράξει το εορταστικό κλίμα της καλοκαιρινής περιόδου...αλλά σίγουρα οι τριγμοί θα είναι αισθητοί σε Κρήτη, Ρόδο, Θεσσαλονίκη αλλά και Αθήνα, όπου, τον χειμώνα, τα ξενοδοχεία της πρωτεύουσας όφειλαν το 80% της πληρότητας τους στην αγορά του Ισραήλ. Γιατί καλή η εορταστική ατμόσφαιρα και η ευφορία ειδικών και μη, αλλά έως πότε ο ελληνικός τουρισμός θα περνάει στον αυτόματο πιλότο τις κρίσεις που θα έρχονται;
Τι να αναμένουμε το επόμενο διάστημα;
Προφανώς κινήσεις από το υπουργείο Τουρισμού με το βλέμμα στραμμένο τόσο στην αναπλήρωση των απωλειών της ισραηλινής αγοράς για την ελληνική τουριστική βιομηχανία αλλά και ενίσχυση του μείγματος της ασφάλειας και της εγρήγορσης σε όλα τα μέτωπα. Γιατί και αυτό το καλοκαίρι δεν προμηνύεται εύκολο.