- Του Ιωάννη Μπρα - CEO, Five Senses Consulting | Seatrede Ambassador
Η Μεσόγειος ήταν πάντα ιδανικό σκηνικό για την παγκόσμια κρουαζιέρα. Σήμερα όμως, το ερώτημα δεν είναι μόνο πόσοι επισκέπτες φτάνουν, αλλά πώς η άφιξή τους μεταφράζεται σε τοπική αξία. Υπάρχει στρατηγική σύνδεση της κρουαζιέρας με την τοπική επιχειρηματικότητα; Υπάρχει προετοιμασία για τις ημέρες υψηλής πίεσης (busy days), όταν υπάρχουν δύσκολες μέρες και οι ανάγκες ξεπερνούν τη ρουτίνα της πόλης;
Στη 66η Γενική Συνέλευση της MedCruise στην Καρθαγένη, αυτά τα ερωτήματα βρέθηκαν στην καρδιά των συζητήσεων. Αν κάτι έγινε ξεκάθαρο, είναι ότι το μέλλον δεν θα κριθεί στον αριθμό των αφίξεων, αλλά στην ποιότητα της εμπειρίας, τη βιωσιμότητα και τη δίκαιη ενσωμάτωση της κρουαζιέρας στο τοπικό σύστημα αξίας.
Κατά τις συνεδριάσεις, επιβεβαιώθηκε πως οι πράσινες προσεγγίσεις δεν είναι πια πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα. Τονίστηκε η σημασία της ηλεκτροδότησης από ξηρά (shore power) και της μείωσης εκπομπών στο πλαίσιο των διεθνών περιβαλλοντικών στόχων. Παράλληλα, αναδείχθηκε η ανάγκη οι επενδύσεις στη βιωσιμότητα να είναι οικονομικά προσβάσιμες, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις στην τοπική οικονομία και αγορά εργασίας.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάγκη για συντονισμένη προετοιμασία των πόλεων στις ημέρες υψηλής επισκεψιμότητας. Παρουσιάστηκαν παραδείγματα καλών πρακτικών σε ροή επιβατών, ενίσχυση της τοπικής αγοράς και βιωματική εμπειρία. Η επιτυχία εξαρτάται από το αν οι τοπικές επιχειρήσεις είναι προετοιμασμένες, ενεργές και ενταγμένες στο αφήγημα του προορισμού.
Η δική μου παρέμβαση - “From Experience to Meaning”
Είχα την τιμή να συμμετάσχω ως ομιλητής στο θεματικό πάνελ “Cruise Passenger Experience & Community Engagement”, μια συνεδρία αφιερωμένη στη δυναμική σχέση επιβατών και τοπικών κοινωνιών.
Μετά από υποστήριξη σε περισσότερους από 60 προορισμούς κρουαζιέρας παγκοσμίως, δημοσίευσα το άρθρο “Cruise Tourism in 2025: Strategic Action for Sustainable Growth” για να μοιραστώ επιτυχημένες στρατηγικές και παγίδες που πρέπει να αποφεύγονται.
Γιατί στη σημερινή πραγματικότητα, η απλή προβολή δεν αρκεί. Οι προορισμοί πρέπει να είναι ορατοί, προετοιμασμένοι και συναισθηματικά συνδεδεμένοι με τον επισκέπτη.
Παρουσίασα τα 5 βασικά DOs και DON’Ts που κάνουν τη διαφορά:
Top DOs:
- Δημιουργήστε ένα Excursion Book – είναι το βασικό εισιτήριο για να μπείτε στο ραντάρ των εταιρειών.
- Επενδύστε στη σήμανση και πλοήγηση – QR codes, πινακίδες και χάρτες προσφέρουν ασφάλεια και ανεξαρτησία.
- Εξασφαλίστε ομαλή πρόσβαση από λιμάνι σε πόλη – η πρώτη εντύπωση μετρά.
- Υποδεχθείτε τα πληρώματα – είναι επαναλαμβανόμενοι επισκέπτες και πρεσβευτές.
- Δημιουργήστε αυθεντικές, βιωματικές εμπειρίες – όχι απλή παρατήρηση. Συμμετοχή.
Top DON’Ts:
- Μην θεωρείτε δεδομένη την κατανάλωση – η ικανοποίηση προηγείται.
- Μην υπερφορτώνετε τα ίδια σημεία – προσφέρετε εναλλακτικές.
- Μην έχετε κρυφές χρεώσεις – η διαφάνεια φέρνει επιστροφή.
- Μην αγνοείτε βασικές υποδομές – τουαλέτες, σκίαση, Wi-Fi.
- Μην βλέπετε κάθε κλήση ως one-off – οι μισοί επισκέπτες σκέφτονται να επιστρέψουν.
Η κρουαζιέρα δεν είναι απλώς ένα κανάλι αφίξεων. Είναι καταλύτης ανάπτυξης, πολιτιστικής ταυτότητας και βιώσιμου τουρισμού.
Cruise Vibe Coding - Κωδικοποιώντας τον παλμό του προορισμού
Παρουσίασα επίσης το Cruise Vibe Coding, μια πρωτοποριακή μεθοδολογία της Five Senses Consulting. Δεν είναι τεχνολογία - είναι στρατηγικός σχεδιασμός συναισθηματικής συνέχειας σε κάθε σημείο επαφής του επισκέπτη με τον προορισμό: από την ψηφιακή εικόνα, το terminal και τη σήμανση, μέχρι την αφήγηση, την εκδρομή και το προσωπικό.
Στόχος είναι να μείνει στον επισκέπτη ένα και μόνο μήνυμα:
"Αυτός ο τόπος έχει ψυχή - και τη νιώθεις."
Το Cruise Vibe Coding γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στη λειτουργικότητα και το συναίσθημα, συγχρονίζοντας εικόνα, εμπειρία και αφήγηση, ώστε να μετατρέπει κάθε κλήση σε ανάμνηση.
Η 66η Γενική Συνέλευση της MedCruise ανέδειξε τρία βασικά σημεία για το μέλλον της κρουαζιέρας στη Μεσόγειο:
1. Η βιωσιμότητα δεν είναι επιλογή, αλλά προϋπόθεση - με κοινή δράση, ρεαλισμό και σαφείς στόχους.
2. Οι ημέρες υψηλής πίεσης απαιτούν στρατηγικό συντονισμό - από τις αφίξεις, ως την αγορά.
3. Η εμπειρία του επιβάτη είναι πια συναισθηματική υπόθεση - η μνήμη του ταξιδιού χτίζεται με λεπτομέρεια και αυθεντικότητα.
Κάλεσμα για δράση
Η κρουαζιέρα στη Μεσόγειο δεν είναι πλέον ένα απλό κανάλι επισκεψιμότητας. Είναι ένας μοχλός ανάπτυξης, πολιτιστικής ορατότητας και κοινωνικής συνδημιουργίας.
Στη Five Senses Consulting, εργαζόμαστε καθημερινά με λιμάνια και προορισμούς για να μετασχηματίσουμε τη σχέση της κρουαζιέρας με τις τοπικές κοινωνίες – με στρατηγική, συναίσθημα και ουσία.
Η Ελλάδα, με την πολυνησία της, τα διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης ανά περιοχή, και τις παγκόσμιες ναυαρχίδες όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος και ο Πειραιάς, δεν έχει απλώς θέση στον χάρτη. Έχει ρόλο να παίξει.
Όμως, χωρίς να γνωρίζουμε τη χωρητικότητα (capacity) κάθε προορισμού, είναι εξαιρετικά δύσκολο να χαράξουμε ουσιαστική στρατηγική. Μια στρατηγική που ξεκινά και τελειώνει με συνεργασία, επικοινωνία και προγραμματισμό - ιδιαίτερα μεταξύ κυβέρνησης, λιμένων και εταιρειών κρουαζιέρας.
Για να ενισχυθεί η παρουσία νέων ή περιφερειακών προορισμών στο παγκόσμιο δίκτυο της κρουαζιέρας, απαιτείται ανάλυση:
- Των υποδομών λιμανιού και ξηράς
- Μέσω SWOT και Trend Analysis, που δίνουν τα δεδομένα και τις κατευθύνσεις για στοχευμένη και αποδοτική στρατηγική
Η κρουαζιέρα είναι ο μεγαλύτερος θεματικός κλάδος του τουρισμού στην Ελλάδα και έχει ήδη δημιουργήσει παγκόσμιους προορισμούς που μας κάνουν υπερήφανους.
Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι ένα ξεκάθαρο σχέδιο:
Τι / Πώς / Πότε / Πού / Πόσο
Ένα σχέδιο που:
- θα βελτιώνει τις υποδομές, τόσο στο λιμάνι όσο και στην ξηρά, ανάλογα με τις εταιρείες-στόχους
- θα ενισχύει τη διασύνδεση του επιβάτη με τις τοπικές επιχειρήσεις
- και θα εξασφαλίζει βιωσιμότητα, αποδοχή και πολλαπλασιαστικό όφελος για τις κοινωνίες
Η Ελλάδα έχει τις προϋποθέσεις, την εμπειρία και την αναγνωρισιμότητα. Αυτό που απαιτείται είναι δομημένος σχεδιασμός με διάρκεια.