Νέα πρωτοβουλία ανέλαβαν οι Δήμαρχοι των 5 νησιών του Αιγαίου στα οποία καταργήθηκαν από την 1η Ιουνίου οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ.
Με κοινή καταγγελία τους στην Επιτροπή Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πέντε δήμαρχοι Κω, Λέρου, Λέσβου, Σάμου και Χίου θέτουν ζήτημα παραβίασης του κοινοτικού δικαίου με την απόφαση κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ.
Οι Δήμαρχοι επικαλούνται το άρθρο 349 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που προβλέπει τη λήψη ειδικών μέτρων για ορισμένες εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης, λόγω της μεγάλης απόστασης, του νησιωτικού χαρακτήρα, της μικρής έκτασης, της δύσκολης μορφολογίας και του κλίματος καθώς και της οικονομικής εξάρτησης όσον αφορά έναν μικρό αριθμό προϊόντων.
Αυτό σημαίνει ότι η νησιωτικότητα αναγνωρίζεται ως ιδιαίτερη συνθήκη από το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Επικαλούνται επίσης την Οδηγία 2006/112/ΕΕ, η οποία στο άρθρο 120 αναφέρει ότι «Η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και στα νησιά Θάσος, Βόρειες Σποράδες, Σαμοθράκη και Σκύρος χαμηλότερους συντελεστές έως 30 % από τους αντίστοιχους συντελεστές που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα.». Το ειδικό αυτό καθεστώς θεσμοθετήθηκε με τη Συνθήκη προσχώρησης της Ελλάδας στην Ε.Ο.Κ. το 1981 και διατηρήθηκε και μετά τη λειτουργία της Εσωτερικής Αγοράς με την εφαρμογή της Οδηγίας 92/77/Ε.Ο.Κ. (μετά από διαπραγματεύσεις) και ενσωματώθηκε τελικά στην Οδηγία 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, η οποία κωδικοποίησε όλη τη σχετική νομοθεσία.
Επισημαίνουν ότι η ενδεχόμενη κατάργηση του άρθρου 120 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ, που προβλέπει την εφαρμογή μειωμένου συντελεστή για τα νησιά του Αιγαίου, αντίκειται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης, για το λόγο ότι τα ελληνικά νησιά αντιμετωπίζονται διαφορετικά και κατά τρόπο υποδεέστερο εν σχέσει με άλλες νησιωτικές περιοχές της Ευρώπης, αν και αντιμετωπίζουν παρόμοια ή και πιο έντονα προβλήματα.
Επικαλούνται επίσης το παράδειγμα της Πορτογαλίας, η οποία ,αν και είναι και αυτή χώρα που έχει υπαχθεί σε μνημονιακές δεσμεύσεις,διατηρεί τη δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις Αζόρες και στη Μαδέρα.