Η Επιτροπή ξεκίνησε στις 12 Μαΐου μια ανοικτή δημόσια διαβούλευση για να συγκεντρώσει τις απόψεις των πολιτών και των ενδιαφερόμενων μερών σχετικά με την εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι πληροφορίες αυτές θα χρησιμεύσουν στην Επιτροπή για να αξιολογήσει κατά πόσον οι ενωσιακές και εθνικές πολιτικές διασφαλίζουν επαρκώς ότι οι ρυπαίνοντες επωμίζονται το κόστος των μέτρων πρόληψης, ελέγχου και αποκατάστασης της ρύπανσης.
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους, δήλωσε σχετικά: «Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” είναι δίκαιη και απλή: απαιτεί από τους ρυπαίνοντες να επωμίζονται το κόστος της ρύπανσης που προκαλούν. Εφαρμοζόμενη σωστά, η αρχή αυτή αποτελεί κίνητρο για την αποφυγή περιβαλλοντικών ζημιών και καθιστά τους ρυπαίνοντες υπεύθυνους για τον καθαρισμό. Όταν δεν εφαρμόζεται σωστά, συχνά οι πολίτες καταλήγουν να πληρώνουν τον λογαριασμό για τις περιβαλλοντικες ζημιές που προκαλούν οι ρυπαίνοντες και επιβαρύνονται οι δημόσιοι πόροι. Καλούμε τους πάντες να παράσχουν πληροφορίες για το πώς μπορεί να βελτιωθεί η λειτουργία αυτής της αρχής προς όφελος όλων».
Η διαβούλευση θα καλύψει πτυχές όπως η χρήση αγορακεντρικών μέσων από την ΕΕ και τα κράτη μέλη, η έμμεση πληρωμή των ρυπαινόντων μέσω επιζήμιων για το περιβάλλον επιδοτήσεων, η μη εφαρμογή της αρχής στο πλαίσιο των κονδυλίων της ΕΕ, ο τρόπος διαχείρισης των περιβαλλοντικών ευθυνών και η εφαρμογή πολιτικών που περιλαμβάνουν τιμολόγηση.
Η εν λόγω δημόσια διαβούλευση έρχεται ως απάντηση στη σύσταση έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στις περιβαλλοντικές πολιτικές της ΕΕ η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» εφαρμόζεται σε διαφορετικούς βαθμούς, με ελλιπή κάλυψη και εφαρμογή. Τα αποτελέσματα της διαβούλευσης θα αξιοποιηθούν για την εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης αξιολόγησης πολιτικής, του λεγόμενου «ελέγχου καταλληλότητας», το 2024. Η αξιολόγηση αυτή θα χρησιμεύσει στη σύνταξη μιας σύστασης για τον βέλτιστο τρόπο εφαρμογής της αρχής στις περιβαλλοντικές πολιτικές, όπως αναγγέλθηκε στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής για μηδενική ρύπανση.
Η διαβούλευση θα διαρκέσει ως τις 4 Αυγούστου 2023.