Το τουριστικό μάρκετινγκ προτείνει: «Πες μια ιστορία…» - της Πολυτίμης Κ. Αντωνιάδου*

Στο μεταίχμιο της αναζήτησης της εμπειρίας και της ανάγκης βίωσης του ονείρου, φαντάζει σχεδόν απαραίτητη η παρουσίαση των τεκμηρίων του υλικού πολιτισμού με ελκυστικότερο τρόπο, προκειμένου να αποκτήσουν ανταγωνιστικό στρατηγικό πλεονέκτημα στην αγορά.

Υπό αυτή την κατευθυντήρια, ένα προϊόν, μια υπηρεσία, μια επιχείρηση, ένας τουριστικός -εναλλακτικός ή μη- προορισμός όταν πλαισιώνεται από ένα αφήγημα αποκτά προστιθέμενη αξία και, χωρίς να παραπλανά, καθιστά τον καταναλωτή κοινωνό της βιογραφίας του. Αυτή η διαδικασία αποτελεί μια ιδιαίτερη εμπειρία, η οποία εγγράφεται στο ανθρώπινο μνημονικό. Οι άνθρωποι αρεσκόμαστε να ακούμε, να συνθέτουμε, να διηγούμαστε ιστορίες και ιδιαιτέρως να γινόμαστε μέρος αυτών, σε μία προσπάθεια απόδρασης από την καθημερινότητα.

Οι ενδιαφερόμενοι και οι αρμόδιοι παραγωγής ή προσφοράς προϊόντων και υπηρεσιών στο πεδίο του τουρισμού επικοινωνώντας ιστορίες προσφέρουν στους καταναλωτές την αίσθηση ότι καταναλώνουν το «κάτι παραπάνω», ότι βιώνουν μια ιδιαίτερη εμπειρία, την οποία στη συνέχεια θα ταυτίσουν με το προϊόν ή την υπηρεσία. Για παράδειγμα, οι οινοπαραγωγοί/οινοποιοί, μέρος μιας δυναμικά αναπτυσσόμενης μορφής ειδικού τουρισμού, είναι εποικοδομητικό να συνθέσουν ένα σενάριο γύρω από την ετικέτα του προϊόντος τους και τη σύσταση της επιχείρησής τους ή να αφηγηθούν μια ιστορία αναφορικά με τις ποικιλίες αμπέλου που καλλιεργούν και την περιοχή όπου εδρεύει η εταιρεία τους. Ενδεικτικά πεδία άντλησης στοιχείων που συνδράμουν στο σενάριο και στην πλοκή του αφηγήματος είναι η μυθολογία, η ιστοριογραφία, η λαογραφία και η ανθρωπογεωγραφία. Μάλιστα, χάρη στους μηχανισμούς της μνήμης, ο καταναλωτής επιδιώκει την εμπλοκή του με το αγαθό και κατά συνέπεια την κατανάλωση των ωφελειών του διαχρονικά, επιθυμώντας να ζήσει εκ νέου, έστω και έμμεσα μέσω της αναπόλησης, την ιδιαίτερη εμπειρία.

Ζητούμενο, λοιπόν, είναι τα εμπλεκόμενα μέρη και οι φορείς του τουρισμού αρχικά να αντιμετωπίσουν την κατασκευή αφηγημάτων σαν μία καλή πρακτική μάρκετινγκ και ακολούθως να επιδιώξουν να τα παραγάγουν οι ίδιοι. Άλλωστε, η προώθηση όλων των πτυχών και μορφών του τουρισμού στην Ελλάδα, αν δεν αρχίσει να ενδυναμώνεται ολιστικά, μάλλον είναι καταδικασμένη να ακολουθήσει τη μέχρι πρότινος σισύφεια αναπτυξιακή μοίρα της.

*Η κ. Πολυτίμη Κ. Αντωνιάδου είναι αρχαιολόγος.