"Σεισμός" στον τουρισμό, "ναυάγιο" στην κρουαζιέρα και "ειδικά απόβλητα" στα νησιά...

Η τουριστική βιομηχανία σε παγκόσμιο επίπεδο κινείται με ταχύτατους ρυθμούς, ο ανταγωνισμός εντείνεται και τα αντανακλαστικά που καλείται να έχει ο κάθε προορισμός για να επικρατήσει στη διεθνή τουριστική σκηνή πρέπει να είναι άμεσα.

Η Ελλάδα, όπως όλοι πλέον συνομολογούν, έχασε το τρένο των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά την εφετινή σεζόν κατά κύριο λόγο επειδή δεν κατάφερε να διαχειριστεί την τουριστική της εικόνα στις ξένες αγορές σε σχέση με το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Είναι διαφορετικό ζήτημα η ουσία των προβλημάτων που προέκυψαν από τις υψηλές προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές και διαφορετικό η τουριστική εικόνα που διαμορφώθηκε σε σχέση με το συγκεκριμένο θέμα στις ξένες αγορές. Και στα δύο μέτωπα η Ελλάδα για ανεξάρτητους λόγους όπως αποδείχθηκε, δεν ανταποκρίθηκε επαρκώς στις προκλήσεις των καιρών. Και το χειρότερο είναι ότι δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο στρατηγικό σχέδιο αντιμετώπισης των προβλημάτων σε τουριστικό επίπεδο για το 2017 ειδικά αν η Τουρκία, όπως απειλεί, αθετήσει τους συμφωνηθέντες όρους με την Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές.

Παράλληλα, όμως, συσσωρεύονται και άλλα ζητήματα που επηρεάζουν τον τουρισμό αλλά διαπιστώνεται από απάθεια έως καμία ουσιαστική αντίδραση από το τουριστικό επιτελείο.  

Ως παράδειγμα αναφέρουμε τις δηλώσεις που έκανε ο καθηγητής σεισμολογίας και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών Άκης Τσελέντης ότι μπορεί μέσα σε έξι μήνες ή ένα χρόνο να γίνει μία μεγάλη σεισμική δόνηση στη χώρα μας. Ανέφερε, μάλιστα, ότι υπάρχουν δύο περιοχές οι οποίες είναι εν δυνάμει εστίες σεισμικών δομήσεων και δυστυχώς δεν έχουμε αντισεισμική παιδεία.

Τουριστικοί παράγοντες αναρωτιούνται αν η αναμόχλευση όλης αυτής της θεωρίας περί επικείμενων μεγάλων σεισμών στην Ελλάδα εξυπηρετεί σε κάτι τη χώρα, αν προειδοποιεί πραγματικά πολίτες σε συγκεκριμένες περιοχές προκειμένου να προστατευθούν και αν το υπουργείο Τουρισμού έχει σκεφθεί να παρέμβει σε οποιοδήποτε επίπεδο προκειμένου να μην πάρει διαστάσεις το θέμα στο εξωτερικό προκαλώντας ανυπολόγιστη ζημιά στον ελληνικό τουρισμό ενόψει της προσεχούς σεζόν.  

Μία άλλη περίπτωση που φαίνεται ότι δεν υπήρξε κανένας συντονισμός για να αποφευχθούν τα χειρότερα είναι η κρουαζιέρα. Στη καλύτερη περίπτωση, όπως αναφέρουν όλοι οι παράγοντες του χώρου, το 2017 ο αριθμός των επιβατών κρουαζιέρας στην Ελλάδα θα μειωθεί κατά 30% Η πτώση αυτή είναι η μεγαλύτερη που θα έχει υποστεί ο κλάδος της κρουαζιέρας στη σύγχρονή ιστορία του ελληνικού τουρισμού. Στο μεγαλύτερο βαθμό αυτή η διαφαινόμενη αρνητική εξέλιξη οφείλεται στα προβλήματα που έχει η Τουρκία και σε μικρότερο βαθμό στα θέματα που έχει η Ελλάδα σε σχέση με το προσφυγικό ζήτημα.

Και όμως όπως σημειώνουν οι εκπρόσωποι των φορέων του κλάδου αυτή η μη αναστρέψιμη, πλέον, πτώση θα μπορούσε να είναι πολύ μικρότερη αν υπήρχε μέριμνα λήψης των κατάλληλων μέτρων τουλάχιστον έξι μήνες πριν. Το μόνο που μένει τώρα στους υπευθύνους είναι να λάβουν άμεσα μέτρα για μην χαθεί και η σεζόν του 2018. Καλή η πρόσφατη φιέστα στο Πειραιά με τη Cosco, όπως επισημαίνουν παράγοντες του κλάδου αλλά τα πρώτα θετικά αποτελέσματα για τη κρουαζιέρα από τη παρουσία της κινεζικής εταιρείας στο πρώτο λιμάνι της χώρας θα φανούν μετά το 2018. Αυτή είναι η πραγματικότητα αν και επικοινωνιακά επιχειρήθηκε να περάσει μία άλλη εικόνα, ότι τα οφέλη για την ελληνική κρουαζιέρα θα είναι άμεσα.   

Αφήσαμε τελευταίο ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα για τον τουρισμό των νησιών μας στο Αιγαίο που δέχονται υψηλές προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. Τουριστικοί παράγοντες των νησιών γνώριζαν αλλά δεν δημοσιοποιούσαν το πρόβλημα με τα "ειδικά" απόβλητα που προέκυψαν ειδικά τον τελευταίο χρόνο από τις υψηλές προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές τόσο στο έδαφος όσο και στο θαλάσσιο χώρο. Όμως, το υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού το έκανε γνωστό διαπιστώνοντας μέσα από δημόσια έγγραφα ότι οι προσφυγικές-μεταναστευτικές ροές ιδιαίτερα προς τα νησιά του Αιγαίου (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Λέρος, Κως, Καστελόριζο και Αγαθονήσι), έχουν σαν αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, την παραγωγή σημαντικών ποσοτήτων "ειδικών" αποβλήτων (σωσίβια, λέμβοι, κινητήρες, σαμπρέλες, αδιάβροχα, κλινοσκεπάσματα, ρουχισμός, τσάντες, σακούλες, προσωρινές κατασκευές, συσκευασίες, φάρμακα κ.α.).

Σύμφωνα με το υπουργείο, προς το παρόν, οι μεγαλύτερες ποσότητες των συγκεκριμένων αποβλήτων συγκεντρώνονται σε συγκεκριμένους χώρους των νησιών, με κίνδυνο να προκληθούν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (πυρκαγιά, οσμές, ρύπανση εδάφους κ.α.) και τη δημόσια υγεία. Αν και η πρόθεση του υπουργείου είναι να αντιμετωπίσει το πρόβλημα θα πρέπει από την άλλη να διαφυλαχθεί και η τουριστική εικόνα των περιοχών. Και εδώ ζητείται εκ νέου ο συντονισμός μεταξύ των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων γιατί προορισμοί όπως για παράδειγμα η Κως δέχονται εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες μέσω Τουριστικών Οργανισμών και δεν θα πρέπει να υπάρχουν σκιές για τη δημόσια υγεία των τουριστών τουλάχιστον όπως υπονούνται από τις διαπιστώσεις στα δημόσια έγγραφα.