Περιφέρεια Ιονίων Νήσων: Ζήτηση για τουριστικά επαγγέλματα και κενές θέσεις εργασίας

Το Περιφερειακό Συμβούλιο Ιονίων Νήσων ενέκρινε τη Μελέτη Διάγνωσης αναγκών Αγοράς Εργασίας, η οποία στοχεύει στον εντοπισμό και στην καταγραφή των αναγκών της αγοράς εργασίας στα Ιόνια Νησιά σε δεξιότητες και επαγγέλματα, προκειμένου να ενεργοποιηθούν οι κατάλληλες δράσεις εκπαίδευσης, κατάρτισης και ανάπτυξης δεξιοτήτων.

Το νέο παραγωγικό μοντέλο της Περιφέρειας θα βασίζεται σε διαφοροποιημένες υπηρεσίες και προϊόντα, με διασυνδέσεις - συνεργασίες μεταξύ των τομέων προτεραιότητας και με έμφαση στην περιβαλλοντική διάσταση των δραστηριοτήτων αυτών. Επίσης, η γενική εικόνα δείχνει μια σαφή ανάγκη για ενίσχυση της εξωστρέφειας των τομέων αυτών.

Ως εκ τούτου οι ειδικότητες στις οποίες καταγράφεται ζήτηση σχετίζονται με τη δυνατότητα των στελεχών να υποστηρίξουν τις επιχειρήσεις στη διαδικασία διαφοροποίησης/ εξειδίκευσης των προϊόντων, ανάπτυξη διασυνδέσεων και συνεργασιών κλπ.

Η δυσκολία κάλυψης των ειδικοτήτων οφείλεται κυρίως στην έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης σε απαραίτητες δεξιότητες καθώς και στην έλλειψη εργασιακής εμπειρίας των εργαζομένων. Ειδικά, για τον κλάδο του τουρισμού, επαγγέλματα όπως σερβιτόροι, ρεσεψιονίστ, καμαριέρες, μάγειροι, σεφ, front office, αλλά και διευθυντικά στελέχη καθώς και στελέχη marketing, εμφανίζουν σημαντικές ελλείψεις σε απαραίτητες δεξιότητες, κυρίως σε χρήση ΤΠΕ και εξειδικευμένων προγραμμάτων λογισμικού.

Τουρισμός

Σε όλα τα τμήματα χρειάζεται να υπάρχει γενικότερη παιδεία, δυνατότητα επικοινωνίας και βασικές δεξιότητες. Οι βασικές δεξιότητες που χρειάζονται οι εργαζόμενοι εξελίσσονται ανάλογα και με την τεχνολογική πρόοδο και ιδίως στις ΤΠΕ.

Η πιστοποίηση των προσόντων και της κατάρτισης είναι σημαντική. Είναι πλέον αυξανόμενη η τάση από την πλευρά των ξενοδόχων να ζητούν πιστοποίηση. Σαφώς και είναι σημαντική η γνώση χειρισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών (συστημάτων κράτησης) αλλά και soft skills, όπως γνώσεις υποδοχής (reception), τεχνικής σερβιρίσματος τόσο σε μπαρ όσο και σε εστιατόρια. Ως προς τις γνώσεις ΤΠΕ αυτές είναι απαραίτητες για συγκεκριμένες θέσεις (μάρκετινγκ, προώθηση). Επίσης, η ικανότητα διαχείρισης των social media πρέπει να περιλαμβάνεται στις βασικές δεξιότητες των εργαζομένων.

Μία βασική δεξιότητα είναι η γλωσσομάθεια, η οποία δεν είναι τόσο διαδεδομένη όσο θα ήθελαν οι επιχειρήσεις του κλάδου. Το να γνωρίζει κανείς μία γλώσσα δεν είναι πλέον αρκετό. Πχ. στην υποδοχή (reception) χρειάζεται να γνωρίζουν και άλλες γλώσσες πέραν των αγγλικών ανάλογα με τις αγορές στόχους. Λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα τη έρευνας πεδίου έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην εκμάθηση ξένων γλωσσών στις κύριες αγορές τουριστών, ήτοι στα Αγγλικά, Ρωσικά, Πολωνικά, Γαλλικά, Γερμανικά και Ιταλικά. Τα ξενοδοχεία αντιμετωπίζουν δυσκολίες επίσης στην εύρεση έμπειρου προσωπικού στο μάρκετινγκ, στις δημόσιες σχέσεις, στο λογιστήριο, αλλά κυρίως σε θέσεις υποδοχής (reception) και εξυπηρέτησης πελατών.

Οι σημαντικότερες ειδικότητες, γνώσεις και δεξιότητες

Στον κλάδο της εστίασης οι ειδικότητες που κρίνονται πιο σημαντικές είναι  πρωτίστως οι μάγειρες / σεφ και δευτερεύοντος οι σερβιτόροι. Στον κλάδο των τουριστικών καταλυμάτων σημαντικότερη ως ειδικότητα αναδείχθηκε η ρεσεψιόν με τις καμαριέρες και τις ειδικότητες καθαριότητας να ακολουθούν.

Σε σχέση με τις απαραίτητες γνώσεις τις οποίες οι επιχειρήσεις θεωρούν ως απαραίτητες τα αποτελέσματα έχουν ως εξής:

-Στην εστίαση οι ειδικότητες δεν συνδέονται με αντίστοιχα προγράμματα σπουδών με εξαίρεση τη μαγειρική. Στην περίπτωση όμως των οικογενειακών και πολύ μικρών επιχειρήσεων δεν απαιτεί την ύπαρξη αντίστοιχου πτυχίου.

-Στα τουριστικά καταλύματα τέλος παρατηρείται διαφορά μεταξύ των ξενοδοχείων και των μικρότερων επιχειρήσεων, ενοικιαζόμενων δωματίων. Στην περίπτωση των ξενοδοχείων η ύπαρξη πτυχίου τουριστικών επαγγελμάτων θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για τις θέσεις της ρεσεψιόν οι τις υπόλοιπες διοικητικές θέσεις ενώ στα ενοικιαζόμενα δωμάτια δεν απαιτείται η ύπαρξη πτυχίου.

Οι απαραίτητες δεξιότητες ανά κλάδο δραστηριότητας συνοψίζονται ως εξής:

Στον κλάδο της εστίασης τονίσθηκε ως απαραίτητη η γνώση ξένων γλωσσών για τους εργαζομένους σέρβις ενώ στα τμήματα της κουζίνας εκτιμάται η ύπαρξη εξειδικευμένων δεξιοτήτων, ειδικά σε μεγαλύτερες επιχειρήσεις.

Στον κλάδο των τουριστικών καταλυμάτων οι δεξιότητες σχετίζονται με τις θέσεις εντός της επιχείρησης. Οι διοικητικές θέσεις και οι θέσεις στη ρεσεψιόν απαιτούν τη γνώση ξένων γλωσσών και τη χρήση Η/Υ ενώ είναι απαραίτητη η ύπαρξη επικοινωνιακών και οργανωτικών δεξιοτήτων. Για τις υπόλοιπες θέσεις δεν θεωρείται απαραίτητη η ύπαρξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων.

Στο πλαίσιο της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων έχουν αναδειχθεί οι ακόλουθοι τομείς προτεραιότητας:

-Πρωτογενής τομέας: Αγροδιατροφή και Γαστρονομία.

-Θαλάσσια οικονομία: Αλιεία, Υδατοκαλλιέργεια και Θαλάσσιος Τουρισμός.

-Βιομηχανία της Εμπειρίας: Τουρισμός, Πολιτισμός & Δημιουργική Οικονομία.

-Υπηρεσίες Υγείας μέσω Βιο-ιατρικής

Αγροδιατροφή και Γαστρονομία

Η ανάπτυξη των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων των παραπάνω τομέων θα βασιστεί τόσο στην αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει η περιοχή, όπως για παράδειγμα το πλούσιο φυσικό περιβάλλον, οι πρώτες ύλες, η γαστρονομική ταυτότητα, όσο και στην αξιοποίηση της γνώσης και της τεχνολογίας.

Στο πλαίσιο αυτό προτεραιότητα δίνεται:

-Στη διαφοροποίηση προϊόντων (όπως νέες καλλιεργητικές και εκτροφικές μέθοδοι βάσει συστημάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης και βιολογικών προτύπων καλλιέργειας, αξιοποίηση νέων τεχνολογιών κλπ.)

-Στην αξιοποίηση της γνώσης (έρευνα & καινοτομία) για την παραγωγή νέων προϊόντων και τη βελτίωση υφιστάμενων.

-Στην ασφάλεια τροφίμων.

-Στην πιστοποίηση προϊόντων.

-Στη συσκευασία και τυποποίηση προϊόντων του αγροδιατροφικού τομέα.

-Στη μεταποίηση προϊόντων για την εμπορική προώθησή τους, με έμφαση στην αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και στην εφαρμογή διαδικασιών φιλικών προς το περιβάλλον.

-Στην προστασία του περιβάλλοντος από την δραστηριότητα στον τομέα της αγροδιατροφής

-Στην ενίσχυση της εξωστρέφειας του τομέα - προώθηση προϊόντων (branding, προώθηση, δικτύωση).

-Στην ανάδειξη των τοπικών προϊόντων και της τοπικής γαστρονομίας (γαστρονομική ταυτότητα)

-Ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ αγροδιατροφής και εστίασης (προώθηση, αξιοποίηση και ανάδειξη των τοπικών προϊόντων)

-Στην ανάπτυξη συνεργασιών με άλλους τομείς της οικονομίας και ειδικά με τον τουρισμό (προώθηση της τοπικής κουζίνας, αξιοποίησης και κατανάλωση τοπικών προϊόντων σε τουριστικά καταλύματα, εστιατόρια, καταστήματα προϊόντων διατροφής κλπ.)

-Στην ενίσχυση της συνεργασίας (συνεταιρισμοί, συνεργατικά σχήματα, κοινωνικές επιχειρήσεις κλπ.) μεταξύ των επαγγελματιών του κλάδου (πχ. κτηνοτρόφοι, οινοποιοί κλπ.) για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας (πχ. στην τυποποίηση προϊόντων, στο κόστος μετακινήσεων, στη προώθηση προϊόντων κλπ.).

Ειδικότητες σε ζήτηση: 

-Αγρότες με εξειδικευμένες τεχνικές γνώσεις (πχ. για νέες ποικιλίες, νέες μεθόδους καλλιέργειας, βασικές γνώσεις επιχειρηματικότητας, ασφάλεια τροφίμων, ποιότητα κλπ.).

-Αμπελουργοί

-Κτηνοτρόφοι

-Μάγειροι/ Σεφ εξειδικευμένοι στην τοπική (επτανησιακή) γαστρονομία

-Τεχνίτες για επεξεργασία, συσκευασία και τυποποίηση προϊόντων.

-Χειριστές μηχανημάτων (παραγωγής προϊόντων, επεξεργασία τροφίμων κλπ.).

-Εξειδικευμένα στελέχη όπως τεχνολόγοι τροφίμων, οινολόγοι κλπ.

-Στελέχη προώθησης προϊόντων του αγροδιατροφικού τομέα (πωλητές, στελέχη marketing, στελέχη εξαγωγών, στελέχη ανάπτυξης του οινοτουρισμού κλπ.).

-Ανώτερα διοικητικά στελέχη επιχειρήσεων στον τομέα της αγροδιατροφής.

-Ερευνητές για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, τη βελτίωση υφιστάμενων και εν γένει τη διαφοροποίηση των προϊόντων του τομέα της αγροδιατροφής.

-Σύμβουλοι στον τομέα της αγροδιατροφή για την υποστήριξη των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού κλάδου.

Θαλάσσιος τουρισμός

Τα Ιόνια νησιά χάρη στην κεντρική τους θέση στη βόρεια Μεσόγειο, την Αδριατική θάλασσα και το Ιόνιο πέλαγος συνιστούν μία σημαντική θαλάσσια περιφέρεια στην οποία ο θαλάσσιος τουρισμός αποτελεί προνομιακό πεδίο.

Στις προτεραιότητες που έχουν τεθεί για την ενίσχυση και περαιτέρω ανάπτυξη του τομέα περιλαμβάνονται:

-Η περαιτέρω εξειδίκευση του κλάδου σε διάφορα πεδία, όπως κρουαζιέρα, ιστιοπλοΐα & σκάφη αναψυχής, καταδυτικός και αλιευτικός τουρισμός, θαλάσσιος αθλητικός τουρισμός κλπ.

-Η προστασία του περιβάλλοντος από τις θαλάσσιες δραστηριότητες.

-Η ανάπτυξη συνεργασιών με άλλους τομείς της οικονομίας όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός, η εστίαση, τα καταστήματα τροφοδοσίας κλπ.

-Η προώθηση νέων επιχειρηματικών μοντέλων συνεργασίας (συνεργατικά σχήματα, δίκτυα κλπ.) μεταξύ των επαγγελματιών του κλάδου για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας.

Στο Ιόνιο το καλοκαίρι κυκλοφορούν περίπου 6.500 σκάφη, δημιουργώντας συνθήκες κορεσμού με βάση τις υπάρχουσες υποδομές. Οι βασικές υποδομές για τον θαλάσσιο τουρισμό είναι οι μαρίνες. Σε αυτόν τον τομέα το Ιόνιο σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα είναι σε πολύ προνομιακή θέση, όχι όμωςσε σχέση με ανταγωνιστές από άλλες χώρες. Οι σημαντικότερες μαρίνες στην Περιφέρεια περιλαμβάνουν:

-τη μαρίνα των Γουβιών Κερκύρας που έχει 1.200 θέσεις,

-τη μαρίνα της Λευκάδας που έχει 700 θέσεις και

-πιο μικρές αλλά οργανωμένες μαρίνες και πολύ μικρά λιμανάκια όπως είναι το Μεγανήσι κ.α.

Παράλληλα, κορεσμένες και σχετικά ανεπαρκείς είναι και οι υποδομές αποθήκευσης των σκαφών στην ξηρά, με την κυριότερη μονάδα να είναι στο Άκτιο, με πάνω από

1.200 σκάφη χωρητικότητα, ενώ συνολικά τα τρία καρνάγια του Ακτίου – Πρέβεζας χωρούν 1.800 σκάφη και μετά πιο μικρές μονάδες στην Μαρίνα Κέρκυρας περίπου 600, Λευκάδα 250, και τα υπόλοιπα καρνάγια στην Κέρκυρα περίπου 300. Ο κλάδος θα μπορούσε να έχει προοπτικές με την προσθήκη νέων υποδομών και με την αναβάθμιση παλαιών.

Παρόλο τον κορεσμό των λιμανιών λόγω του αυξημένου ελλιμενισμού, ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες διαπιστώνεται έλλειψη εξειδικευμένου και καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού για την τεχνική συντήρηση και τις επισκευές σκαφών. Πέρα από το πλεονέκτημα του φυσικού περιβάλλοντος, ο κλάδος υπερτερεί σημαντικά στο κόστος ελλιμενισμού και αποθήκευσης των σκαφών σε σύγκριση ανταγωνίστριες χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία, προσδίδοντας πέραν του φυσικού τοπίου και του περιβάλλοντος ένα επιπρόσθετο πλεονέκτημα στην Περιφέρεια.

Τέλος, η ύπαρξη ενός τόσο μεγάλου αριθμού σκαφών, δημιουργεί ανάγκες για τροφοδοσία, για καθαρισμό, κτλ., δημιουργώντας ζήτηση και θέσεις εργασίας και σε άλλους κλάδους της περιφερειακής οικονομίας.

Κενές Θέσεις

Στην παρούσα φάση δεν εντοπίζονται κενές θέσεις εργασίας στον κλάδο. Με την πιθανή ανάπτυξη όμως των υποδομών, θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας τόσο ανειδίκευτου προσωπικού (πχ καθαρισμός σκαφών), όσο και ειδικευμένων (μηχανικοί, ναυπηγοί), καθώς και θέσεις για υπάλληλους γραφείου, θέσεις στην παροχή υπηρεσιών και θέσεις για όλες τις σχετικές με την ελλιμένιση ειδικότητες.

Παράλληλα, τα σκάφη που νοικιάζονται έχουν ανάγκη για καπετάνιους / σκίπερς. Σήμερα υπάρχουν στην Περιφέρεια 3 Ναυτικοί όμιλοι, που κάθε χρόνο βγάζουν 50 -60 πτυχιούχους ιστιοπλοΐας ανοιχτής θαλάσσης, όπου μεγάλο μέρος τους θα μπορούσε να απασχοληθεί στον κλάδο εντός της Περιφέρειας.

Ειδικότητες σε ζήτηση

-Εξειδικευμένα στελέχη όπως Ναυπηγοί, Καπετάνιοι/ σκίπερς για σκάφη και ιστιοπλοϊκά κλπ.

- Στελέχη γραφείου/ υποδοχής (πχ. ελλιμενισμού).

- Καθαριστές σκαφών.

-Στελέχη προώθησης των υπηρεσιών του κλάδου, στελέχη marketing κλπ.

- Ανώτερα στελέχη για την οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων του κλάδου.

-Οικοξεναγοί (για την ανάδειξη της υπο-θαλάσσιας πολιτιστικής κληρονομιάς στη βάση θεματικών αξόνων π.χ. μυθολογική διαδρομή Οδυσσέα κλπ.).

Βιομηχανία της εμπειρίας: Θεματικός Τουρισμός, Πολιτισμός & Δημιουργική Οικονομία

Η «πολιτιστική & δημιουργική» οικονομία στα Ιόνια Νησιά είναι αλληλένδετη με τον τομέα του τουρισμού. Ως εκ τούτου οι προτεραιότητες που έχουν τεθεί περιλαμβάνουν για τη βιομηχανία της εμπειρίας περιλαμβάνουν:

-Δυνατότητα περαιτέρω διεύρυνσης της αλυσίδας αξίας του τομέα μέσω της προσέλκυσης περισσότερων δραστηριοτήτων, την ανάπτυξη διασυνδέσεων του τουρισμού με άλλους τομείς όπως η αγροδιατροφή, η μεταποίηση κλπ.).

-Διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος (πχ. οικολογικός & περιηγητικός τουρισμός, πολιτιστικός & θρησκευτικός τουρισμός κλπ.)

-Αξιοποίηση και των δυνατοτήτων της έρευνας & καινοτομίας.

-Πιστοποίηση και τυποποίηση τουριστικών επιχειρήσεων.

-Ενίσχυση της εξωστρέφειας του τομέα - προώθηση προϊόντων (branding, προώθηση, δικτύωση).

-Προστασία του περιβάλλοντος.

Τα τελευταία χρόνια ο κλάδος του τουρισμού - φιλοξενίας, επικουρούμενος και από την προσθήκη νέων μονάδων (κυρίως 5 αστέρων), προσπαθεί να κάνει μία στροφή προς την ανάπτυξη του θεματικού τουρισμού, με στόχο τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος και την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

Στο πλαίσιο αυτό έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται δραστηριότητες όπως ο συνεδριακός τουρισμός (πχ. ιατρικά συνέδρια), ο ιαματικός τουρισμός, η θαλασσοθεραπεία (SPA), ο πολιτιστικός και αθλητικός τουρισμός, ο ποδηλατικός και περιπατητικός τουρισμός καθώς και πλήθος άλλων δραστηριοτήτων (γιόγκα, μπριτζ κ.α.). Παράλληλα, από μεμονωμένες μονάδες και επιχειρήσεις καταβάλλονται προσπάθειες να αναπτυχθεί και ο γαστρονομικός τουρισμός και ο οινοτουρισμός.

Περισσότερο η Κέρκυρα και λιγότερο τα υπόλοιπα νησιά της Περιφέρειας, αντιμετωπίζουν ιδιαίτερο ανταγωνισμό από την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και την Κροατία, κυρίως λόγω γεωγραφικής εγγύτητας. Μάλιστα, σημειώνεται ότι το 43% των διεθνών αφίξεων στα αεροδρόμια της Κέρκυρας, της Ζακύνθου και της Κεφαλονιάς το 2014 ήταν από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Επίσης, τα Ιόνια Νησιά είναι προσβάσιμα για τους τουρίστες από τα Βαλκάνια μέσω της Εγνατίας οδού, ωστόσο το ταξίδι είναι αρκετά ακριβό για αυτούς (καύσιμα και μεταφορά με ferry boat). Η Ρουμανία έχει μερίδιο αγοράς 2% στις αφίξεις ξένων σε ξενοδοχειακές υποδομές, ενώ η Σερβία, το Μαυροβούνιο, η Βουλγαρία, η Αλβανία, τα Σκόπια και η Σλοβενία έχουν 1% ή λιγότερο.

Οι κύριες αγορές για τα Ιόνια Νησιά είναι οι τουρίστες:

-από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι το 2014 αντιπροσώπευαν το 43% του συνόλου των αεροπορικών αφίξεων,

-από τη Γερμανία, οι οποίοι επισκέπτονται τα Ιόνια για «Πολιτισμό & Θρησκεία»

-από τη Ρωσία και την Πολωνία, οι οποίοι προκρίνουν το τουριστικό προϊόν «Ήλιος και Θάλασσα»

-από την Ιταλία, επιλέγουν «Ήλιο και Θάλασσα», αλλά είναι απαιτητικοί στην ποιότητα (φαγητό, κρασί, άνεση) και το lifestyle

-από τη Γαλλία, δίνουν μεγάλη βάση στον επαγγελματισμό και τις προσφερόμενες υπηρεσίες και εκτιμούν πολύ το να τους μιλούν στα γαλλικά.

Ο κλάδος είναι δυναμικός και υπάρχουν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξής του. Για να αξιοποιήσει όμως ο κλάδος αυτές τις δυνατότητες πρέπει:

-Να βελτιωθούν οι υποδομές και η προσβασιμότητα (δρόμοι, αεροδρόμια κτλ.) στην Περιφέρεια

-Να βελτιωθεί η συνολική εικόνα του τουριστικού προϊόντος και της εμπειρίας.

-Να γίνουν επενδύσεις σε νέες κλίνες υψηλής ποιότητας14

-Να γίνει μία συνολική στροφή από τον μαζικό τουρισμό (τύπου all inclusive χαμηλής προστιθέμενης αξίας) προς τις εναλλακτικές μορφές.

Παράλληλα, όπως επεσήμαναν φορείς του τουρισμού, ο κλάδος θα πρέπει να επενδύσει περισσότερο στον τομέα της κρουαζιέρας (υπάρχουν 600.000 αφίξεις στην Κέρκυρα), με μεγαλύτερη οργάνωση και συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων όπως τα τουριστικά γραφεία και τα πλοία για τον καθορισμό των διαδρομών και των επισκέψεων, τα τοπικά καταστήματα ως προς την προώθηση τοπικών προϊόντων κλπ.

Κενές θέσεις

Στον κλάδο των ξενοδοχείων καταγράφεται έλλειψη σε εκπαιδευμένο προσωπικό, στα μεσαία διευθυντικά στελέχη, δηλαδή σε προϊσταμένους των τμημάτων, στα θέματα της σίτισης, της υποδοχής, του food & beverage καθώς και σε καμαριέρες.

Ταυτόχρονα, ενώ υπάρχει υπερπροσφορά πτυχιούχων, τόσο σε τουριστικά επαγγέλματα, όσο και στη διοίκηση επιχειρήσεων, λογιστών κτλ, δεν φαίνεται να διαθέτουν την απαιτούμενη εργασιακή εμπειρία.

Αυτό που επίσης χρήζει αναφοράς για τον κλάδο του τουρισμού, ειδικά σε ότι αφορά την εξειδίκευσή του σε θεματικούς τομείς, είναι ότι σε μια σειρά από επαγγέλματα χαμηλού και μέσου βαθμού εξειδίκευσης (Σερβιτόροι, Οροφοκόμοι, Υπάλληλοι εξυπηρέτησης πελατών), οι ανάγκες δεν αφορούν κατά κύριο λόγο την έλλειψη εργατικού δυναμικού, αλλά τον χαμηλό βαθμό επαγγελματισμού και δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, δηλαδή την έλλειψη καλών επαγγελματιών, που ενδεχομένως συνδέεται σε ένα βαθμό και με την εποχικότητα του τομέα.

Στο πεδίο της γαστρονομίας, υπάρχει σημαντική έλλειψη επαγγελματιών με υψηλή εξειδίκευση σε εθνικές κουζίνες, υψηλή ζαχαροπλαστική οινολογία, bar tendering, κ.λπ.

Ειδικότητες σε ζήτηση

-Ανώτερα στελέχη για την οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων του κλάδου, την ανάπτυξη διασυνδέσεων μεταξύ επιχειρήσεων (του ίδιου ή άλλου κλάδου), την ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού (πχ. πολιτιστικός τουρισμός, οικολογικός τουρισμός κλπ.)

-Μεσαία διευθυντικά στελέχη, προϊστάμενοι τμημάτων σε θέματα σίτισης, υποδοχής, food & beverage, καμαριέρες

-Στελέχη προώθησης των υπηρεσιών του κλάδου, στελέχη marketing κλπ.

-Στελέχη πιστοποίησης/ τυποποίησης υπηρεσιών του τουρισμού

-Στελέχη γραφείου

-Οικοξεναγοί (για το σχεδιασμό και την αξιοποίηση ειδικών διαδρομών πχ. συνδυασμός πολιτιστικής κληρονομιάς και φυσικών τοπίων κλπ.)

-Μάγειροι / Σεφ με εξειδίκευση στην τοπική και τη διεθνή γαστρονομία.